Wij hebben onze traditionele nieuwjaarsduik en ook de Grieken gaan aan het begin van een nieuw jaar gezamenlijk te water. Op 6 januari vieren ze namelijk Epifanie (Επιφάνια) of Theofanie (Θεοφάνια). Ze herdenken dan de dag dat Christus zich als zoon van God openbaarde en de doop van Jezus in de Jordaan. Het is een van de grootste feestdagen van het jaar.
Na een kerkdienst gaan de Grieken met een icoon van Jezus’ doop naar een nabijgelegen rivier, zee of haven, waar een priester het water zegent. Daarna gooit hij er een kruis in en jongemannen duiken vervolgens het water in om het kruis weer op te vissen. Wie het kruis als eerste te pakken krijgt, heeft geluk voor de rest van het jaar. Overal in Griekenland worden deze duiken gehouden.
Dit jaar werd het ritueel ook uitgevoerd in de Turkse stad Izmir – de vroegere Griekse stad Smyrna. Voor de eerste keer in 94 jaar werd het water daar gezegend door een Grieks-orthodoxe priester. Bij de ceremonie waren ongeveer 200 mensen aanwezig; leden van de Grieks-orthodoxe gemeenschap in Izmir, maar ook bezoekers van naburige Griekse eilanden.
Grote ramp
Onder leiding van Atatürk veroverde het Turkse leger in 1922 met veel geweld de stad terug op de Grieken. Een deel van de Griekse bevolking van Izmir werd uitgemoord en er kwam een enorme vluchtelingenstroom op gang omdat meer dan een miljoen Grieken hun geboortegrond moesten ontvluchten. Anderen werden later bij een bevolkingsuitwisseling tussen Turkije en Griekenland het land uitgezet. Duizenden van hen overleefden die uittocht niet.
Tijdens de Epifanie-ceremonie in Smyrna refereerde de Grieks-orthodoxe priester woensdag aan de zwarte gebeurtenissen uit het begin van de vorige eeuw.
“We ervaren met deze ceremonie de voortzetting van onze geschiedenis. Jullie duiken niet alleen in het water om het heilige kruis op te vissen, maar jullie brengen ook de zee in beweging zodat onze voorouders daar weten wat er vandaag gebeurt.”
Lees ook: De totale vernietiging van Smyrna (1922)
…en: De Nieuwjaarsduik, een frisse start
