Graaf Willem V (1330-1389)

Zoon van Margaretha van Beieren die in 1345 gravin van Holland en Zeeland wordt, omdat haar broer – graaf Willem IV – dat jaar kinderloos sterft.

Willem V is eigenlijk de rechtmatige troonopvolger, maar omdat hij op dat moment nog te jong is, neemt zijn moeder de bestuurlijke taken waar. Willem V krijgt al wel enkele bestuurlijke taken, maar de meeste zaken worden door zijn moeder geregeld.

Verzet

Een groep edelen, waaronder Jan I van Egmond en Gerard van Heemskerk, vindt dat Willem V zich los moet maken van zijn moeder. De staatsgreep moet in 1350 plaatsvinden, maar als Margaretha van Beieren terugkeert onderwerpt Willem V zich aan haar gezag waardoor het plan geen doorgang kan vonden. De edelen blijven echter vinden dat Willem V zich los moet maken van zijn moeder en stellen op 23 mei de Kabeljouwse Verbondsakte op, waarin gesteld wordt dat Willem V landsheer moet worden zonder de eerder door Margaretha vastgestelde betalingsverplichtingen.

Ontvoering

Willem V wordt in februari 1351 ontvoerd en naar Delft gebracht. Zware gevechten volgen. Het bekendste gevecht is de Slag bij Zwartewaal is bekend. Aan het eind van het jaar heeft Willem V echter de heerschappij in Holland en Zeeland weten te bemachtigen. Willem V sluit uiteindelijk in 1354 vrede met zijn moeder. Dit na bemiddeling van de Engelse koning Eduard III.

Als Margaretha van Beieren in 1356 overlijdt, wordt Willem V ook graaf van Henegouwen.

Ridderzaal

Graaf Willem V woont lange tijd in de Ridderzaal in Den Haag. Tijdens zijn verblijf laat hij enkele gebouwen om de Ridderzaal plaatsen en een eenvoudige ommuring aanbrengen, waardoor het Binnenhof gestalte krijgt.

Willem V verleent in 1355 stadsrechten aan Monnickendam, Weesp, Naarden en Enkhuizen. Twee jaar later (1357) geeft hij ook de steden Edam en Hoorn stadsrechten.

Gevangenschap

Willem V komt op een jammerlijke manier om het leven. Zijn broer Albrecht van Beieren laat hem na een avond opsluiten. Graaf Willem V zou al langer geestesziek zijn geweest en tijdens de feestavond een van zijn vazallen hebben doodgestoken. Of Willem V echt geestesziek was, is onbekend. Het kan ook zijn geweest dat hij tijdens de avond dronken was en daardoor vreemd gedrag vertoonde. Feit is dat Albrecht van Beieren hem na het incident liet opsluiten in kasteel van Le Quesnoy in Henegouwen. Willem V overlijdt hier in 1389. Zijn broer Albrecht nam de macht in 1358 al van hem over.