Kerkje in Leur is 40e Van Gogh Monument in Brabant

Van Goghexperts hebben de Nederlands Hervormde Kerk in Leur (gemeente Etten-Leur) uitgeroepen tot Van Gogh Monument. Daarmee is het aantal officiële Van Gogh Monumenten in de provincie Brabant uitgebreid naar veertig. Van Gogh bezocht de kerk in 1881 en was bevriend met de familie van dominee Kam, met wie hij ging tekenen in de omgeving van Etten-Leur.

Ron Dirven (Vincent van GoghHuis Zundert) en Helewise Berger (Het Noordbrabants Museum) verrichten al langere tijd onderzoek naar de relatie van Vincent van Gogh met Brabant. Dit in samenwerking met Stichting Van Gogh Brabant. Op advies van deskundigen is het zogeheten Trouwkerkje in Leur nu officieel aangemerkt als Van Gogh monument.

Het Trouwkerkje van Leur

De Nederlands Hervormde kerk in Leur dateert uit 1614 en is een rijksmonument. Het interieur van de kerk bevat drie versierde tekstborden (1616-1648), kerkbanken met neogotische briefpanelen en een orgel van Jacobus Zeemans (1716). Het is eigendom van de gemeente Etten-Leur en tegenwoordig in gebruik als trouwkerkje. Helewise Berger:

‘Vincent van Gogh bezocht deze kerk in 1881 samen met zijn schildersvriend Anthon van Rappard. De dominee was een goede bekende en collega van Vincents vader Theodorus van Gogh.’

Tekening uit het schetsboek van de familie Kam – Afb: Van Gogh Brabant

Vincent van Gogh ging met enige regelmaat tekenen met de kinderen van dominee Kam. In het archief van de familie Kam zijn diverse schetsboeken bewaard gebleven met schetsen uit 1881 die in Etten en Leur zijn gemaakt. De tekeningen, die nog niet eerder zijn gepubliceerd, zijn voor onderzoekers waardevol studiemateriaal om meer te weten te komen over Vincents periode en werk in Etten-Leur. Zo vertoont een schets van een boerin die aardappelen schilt door Catharina Cornelia Kam enige gelijkenis met een model dat Vincent hier tekende. Ron Dirven:

“Tijdens zijn verblijf op de pastorie in Etten tussen april en december 1881 trok Vincent op met de kinderen van Ds. Kam, die evenals hijzelf artistieke ambities koesterden. Verder onderzoek naar de schetsboeken, documenten en foto’s uit het archief van de familie Kam brengt naar verwachting meer bijzonderheden aan het licht.”

Vincent van Gogh beleefde in Etten-Leur een turbulente periode die belangrijk zou zijn voor zijn verdere ontwikkeling als kunstenaar. Een expositie in de Van Gogh Kerk illustreert deze fase en biedt bezoekers in combinatie met een wandeling langs de Van Gogh Monumenten een inkijkje in het leven van Van Gogh.

In totaal zijn nu dus veertig locaties in Brabant benoemd tot Van Gogh Monument. Al deze locaties worden beschreven en geïllustreerd in een volgend jaar te verschijnen boek: Atlas Van Gogh in Brabant.