De kortste oorlog uit de geschiedenis (1896)

Op 27 augustus 1896 raakten het Verenigd Koninkrijk en Zanzibar met elkaar in oorlog. Het werd de kortste oorlog uit de geschiedenis. Al na achtendertig minuten kwam er een einde aan deze korte maar hevige Engels-Zanzibarese Oorlog.

De problemen ontstonden nadat de Britsgezinde sultan Hamad bin Thuwaini overleed. Hij werd opgevolgd door zijn neef, sultan Khalid bin Barghash (1874-1927) en die was meer Duits- dan Britsgezind. Enkele jaren eerder, in 1890, hadden Duitsland en het Verenigd Koninkrijk het zogenaamde Zanzibarverdrag afgesloten. Hierin waren afspraken gemaakt over bepaalde gebieden waar de landen aanspraak op wilden maken. Het ging onder meer om Zanzibar, Witu en Helgoland. Het Verenigd Koninkrijk kreeg de beschermheerschappij over Zanzibar. In werkelijkheid hadden de Britten overigens al veel eerder bezit genomen van dit Afrikaanse eiland dat tegenwoordig onderdeel uitmaakt van Tanzania.

38 minuten

Nadat de Britsgezinde sultan in 1896 was opgevolgd door een Duitsgezinde, besloten de Britten in actie te komen. Ze stelden een ultimatum: sultan Khalid bin Barghash moest aftreden en zijn paleis verlaten. Het ultimatum verliep op 27 augustus 1896 om negen uur ‘s ochtends. De sultan was niet van plan gehoor te geven aan de eisen van de Britten en verschanste zich in zijn paleis. Een kleine Britse vloot opende hierna het vuur op het paleis dat vervolgens in brand vloog. Nadat ook de vlag op het paleis was neergeschoten, werd het vuren gestaakt. De oorlog had slechts 38 minuten geduurd (andere bronnen spreken van 40 of 45 minuten).

De oorlog mag dan de geschiedenisboeken ingegaan zijn als de kortste uit de geschiedenis, dat betekent niet dat hij weinig slachtoffers eiste. Aan Zanzibarese zijde had men maar liefst vijfhonderd doden te betreuren; aan Britse zijde raakte slechts één zeeman ernstig gewond. Deze herstelde korte tijd later in het ziekenhuis. Sultan Khalid bin Barghash slaagde erin te vluchten naar het Duitse consulaat. Als sultan werd hij vervangen door de Britsgezinde Hamud bin Muhammed (1853-1902). Hij heerste hierna zes jaar over Zanzibar.

Verbanning

De Britten verzochten Duitsland herhaalde malen om de uitlevering van de gevluchte sultan, maar kregen steeds nul op rekest. Op 2 oktober werd Khalid bin Barghash door de Duitse marine het land uit gesmokkeld en overgebracht naar Duits Oost Afrika. Pas in 1916, tijdens de Britse verovering van Oost Afrika, werd Khalid eindelijk gevangen genomen. De Britten verbanden hem naar de Seychellen en vervolgens naar Sint Helena. Later kreeg hij toestemming terug te keren naar Oost Afrika waar hij in 1927 overleed.

Bronnen ▼