In 2017 vonden archeologen op landgoed Den Treek-Henschoten bij het Utrechtse Leusden sporen van een ongeveer 13.000 jaar oud bos. Het dennenbos bleek te stammen uit een relatief warme periode tegen het einde van de laatste ijstijd. Recent onderzoek heeft aangetoond dat de bomen stierven als gevolg van een abrupte klimaatverandering. Dat meldt de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
De gevonden bomen, 165 dennen en 2 berken, maken deel uit van twee verschillende bosbestanden die op verschillende momenten groeiden. Met de zogeheten radiokoolstofmethode (C14) hebben onderzoekers de beide boomgroepen nauwkeurig weten te dateren. De oudste reeks leefde tussen ca 13.475 en 13.390 jaar geleden en de jongste tussen 12.995 en 12.745 jaar geleden. De RCE:
“Een vergelijking met temperatuurgegevens voor deze periode – gebaseerd op onderzoek van Groenlandse ijskernen – maakt duidelijk dat de lokale bosontwikkeling te verklaren is uit relatief snelle processen van opwarming en afkoeling. De ondergang van het Leusder oerbos kan eenduidig in verband worden gebracht met een zeer abrupte daling in de temperatuur rond 12.850 jaar geleden, het begin van de zogeheten ‘Younger Dryas climate event’.”
Het onderzoek geeft een beeld van de milieuveranderingen waarmee de toenmalige jagers-verzamelaars in dit gebied te maken kregen. In slechts enkele generaties tijd veranderde een open maar aangesloten bosgebied volgens de onderzoekers in een toendra.
“Uitgestrekte vlakten met grote hoeveelheden dode dennen vormden voor hen die hun levenswijze ingrijpend wisten aan te passen een tastbare herinnering aan deze ingrijpende verandering. Duizend jaar later, bij het begin van de huidige warme tijd, kwamen berk en den pas weer terug.”
De onderzoeksresultaten zijn deze week gepresenteerd en ook online toegankelijk.
