Het middeleeuwse koggeschip dat in de IJssel bij Kampen ligt, wordt volgende week woensdag gelicht. Een team van onderwaterarcheologen, duik- en bergingsspecialisten heeft de operatie de afgelopen tijd voorbereid.
Het middeleeuwse vaartuig zal decimeter voor decimeter boven water komen. Een speciaal computersysteem stuurt alle 40 motoren voor de lichting aan terwijl de krachten op het 50 ton wegend schip nauwkeurig in de gaten worden gehouden. Na de berging worden de wrakken overgebracht naar Batavialand in Lelystad. Daar zal in een speciaal daarvoor gebouwd conserveringsstation worden gewerkt aan de conservering van de scheepswrakken die een aantal jaren in beslag zal nemen.
Het koggeschip werd in 2012 voor het eerst uitgebreid onderzocht door onderwaterarcheologen van ADC ArcheoProjecten. De zogenaamde IJsselkogge bleek grotendeels intact en tot 3,5 meter hoogte bewaard gebleven. Er zijn tot nu toe geen sporen van de lading gevonden. De onderdelen van de scheepsconstructie zijn nog duidelijk te herkennen. ADC ArcheoProjecten:
“De typerende vorm, de lengte-breedte verhouding, de rechte, steile voor- en achterstevens, de overnaads gebouwde huid en de door de huid stekende dekbalken duiden op een koggeschip. Veel van de constructieve details, zoals nagels en breeuwsel zijn bewaard gebleven. In het achterschip is zelfs een enorme lier met een lengte van 3 meter gevonden.”
Rijkswaterstaat heeft er onder meer voor gekozen om de kogge te lichten om de doorstroom van water in dit deel van de IJssel te bevorderen en om geen obstakel te behouden in de nieuwe vaargeul.
Archeologen denken dat de kogge eeuwen geleden doelbewust is afgezonken om de IJssel als vaarweg in stand te houden, als een vorm van middeleeuws watermanagement. Als gevolg van de verminderde waterafvoer in de vijftiende eeuw was de rivier aan het verzanden. Zandbanken vormden een probleem voor de scheepvaart en dat was schadelijk voor de handelsbelangen van Kampen als Hanzestad. Wellicht wilde men met een omvangrijk obstakel in de IJssel een rivierarm afdammen, versmallen of omleiden.
Meer archeologie op Historiek
Boek: Schatten en scheepswrakken
