Nieuwe mogelijkheden
‘Zoom, Teams of Skype?’ vraagt de hoofdconservator Kunstverzamelingen van het 236 jaar oude Teylers Museum als ik een telefonisch gesprek voorstel. Bellen zonder elkaar daarbij te zien is zó van voor het coronatijdperk. Terry van Druten vertelt dat hij door het sluiten van de museumdeuren voor het eerst live op Instagram is gegaan. Even wennen was het wel, vertelt hij. ‘Ik was bezig met of het allemaal goed in beeld is, met wat ik ook alweer allemaal moet vertellen en of het helder is. Ondertussen komen ook de reacties van kijkers op het scherm. Het lukte niet om tijdens de tour ook nog de vragen in het scherm te beantwoorden. Normaal peil ik ook wat de groep interessant vindt en merk je wat werkt en wanneer je door moet. Nu moest ik het meer op gevoel doen, maar de voorbij schietende hartjes gaven bevestiging dat het goed ging.’
“Het was de start van de Teylers Thuis Tour en een van de eerste live tours door een museum tijdens de intelligente lockdown. ‘De timing was per ongeluk heel goed. De dag dat de sluiting werd aangekondigd was ik nog in het gebouw en de social media medewerker ook. Toen ontstond gelijk het idee voor een online tour. Ook kon ik nog even met haar oefenen. De week erop liep ik met mijn telefoon live door de schilderijenzaal om de mensen thuis over de collectie te vertellen. Omdat we er zo snel bij waren, kregen we veel aandacht van de media.”
Het was de start van de Teylers Thuis Tour en een van de eerste live tours door een museum tijdens de intelligente lockdown.
‘De timing was per ongeluk heel goed. De dag dat de sluiting werd aangekondigd was ik nog in het gebouw en de social media medewerker ook. Toen ontstond gelijk het idee voor een online tour. Ook kon ik nog even met haar oefenen. De week erop liep ik met mijn telefoon live door de schilderijenzaal om de mensen thuis over de collectie te vertellen. Omdat we er zo snel bij waren, kregen we veel aandacht van de media.’
De live tour van hoofdconservator Kunst Terry van Druten via Instagram:
Na van Druten volgden de andere conservatoren en wetenschappelijke collectiemedewerkers met rondleidingen door de diverse collecties die het museum rijk is. Ook de directeur gaat live.
‘Het eerste doel van de tour was om de continuïteit te behouden en in de behoefte van het publiek te voorzien om verhalen te horen en objecten te zien. Dat is toch waar we voor zijn. Een tweede doel is om mensen thuis steun en afleiding te bieden in deze tijd.’
Het vragen om een vrijwillige bijdrage voor het volgen van een online tour of het verkopen van tickets werd dan ook niet overwogen. ‘We zijn afgelopen tijd gewend geraakt dat alles op bedragen en aantallen wordt beoordeeld, maar misschien gaat dit alles nu wel veranderen. Het neoliberale systeem kraakt in zijn voegen.‘ Voor Van Druten, als kunsthistoricus, draait het in ieder geval niet om cijfers. Wel is hij blij met het nieuwe publiek dat ze nu bij het museum betrekken. Na zijn eerste online rondleiding steeg het Instagram-account van het museum met duizend volgers. Van Druten ziet een duidelijke meerwaarde van de tours.
‘We merken dat een online rondleiding mogelijkheden biedt die tijdens een reguliere rondleiding met fysieke bezoekers niet zouden kunnen, zoals even in een vitrine duiken om er een fossiel uit te halen zodat deze beter kan worden bekeken, de camera ondersteboven houden of bijzondere boeken uit de museumkast halen om ze door te bladeren. Ook kunnen we plekken laten zien waar reguliere bezoekers niet komen. Zo klimt collega Herman Voogd op het dak van de ovale zaal om de Sterrenwacht, en het uitzicht, te tonen.’
Doordat ze deze voordelen hebben ervaren en veel goede reacties krijgen is Teylers Museum zeker van plan de tours voort te zetten na het heropenen van het museum, hetzij niet op hetzelfde tempo.
In het diepe
De noodgedwongen sluiting heeft de conservatoren en wetenschappelijke collectiemedewerkers in het diepe doen springen op het gebied van social media. Van Druten ziet het als een voordeel dat deze medewerkers nu beter begrijpen en waarderen wat er op social media gebeurt en er nu geen drempel meer is. Dit merkt hij overigens niet alleen bij zijn collega’s, maar ook bij de bezoekers.
‘We zien dat veel vaste bezoekers speciaal een account op Instagram hebben aangemaakt om zo onze live tours te kunnen volgen. Wie had gedacht dat het oudste museum ter wereld bezoekers in de nieuwe media zou introduceren? Het werkt dus van twee kanten: waar de live tours nieuw publiek genereren voor het museum, brengt het museum nieuw publiek op social media. Uiteindelijk kan een online tour de museumervaring natuurlijk niet vervangen en hoop ik dat dit nieuwe publiek gestimuleerd is om ook een bezoek te komen brengen aan het museum wanneer de deuren weer geopend zijn. De online tours zijn een mooie aanvulling.’
Ondertussen is de hoofdconservator druk met, onder meer, het voorbereiden van een grote najaarstentoonstelling over de Engelse landschapsschilder John Constable. ‘We zien dat er ook musea zijn die tentoonstellingen annuleren of uitstellen, maar we hebben besloten om het gewoon door te laten gaan zoals gepland. Juist nu is er een behoefte om mooie dingen te zien.’
Bekijk hier: Alle live tours van Teylers Museum
Ook interessant: Musea in coronatijd: ‘Kijken’ naar kunst via de telefoon
Boek: Teylers museum: een reis door de tijd
