Naar de barrebiesjes gaan… – Herkomst en betekenis

1 minuut leestijd
Fort Nassau in Berbice
Fort Nassau in Berbice

Als iets of iemand naar de barrebiesjes gaat, loopt het allemaal niet goed af. Vaak wordt de uitdrukking gebruikt om aan te geven dat iemand is overleden of binnenkort de geest gaat geven. En in het geval van voorwerpen betekent het dat een object stuk is gegaan. De uitdrukking verwijst naar Berbice een plek die vroeger berucht was om zijn moordende klimaat.

Barrebiesjes is een verbastering van Berbice, een voormalige Nederlandse kolonie aan de noordkust van Zuid-Amerika. Het werk op deze zogeheten plantagekolonie was zeer zwaar. In de eerste plaats natuurlijk voor de slaafgemaakten die hier gedwongen moesten werken, maar ook Nederlanders die er naar afreisden kregen het vanwege het klimaat vrij zwaar te verduren. Op die manier ging ‘naar Berbice / Barrebiesjes gaan’ iets betekenen als ‘overlijden’ of ‘de ondergang tegemoet gaan’.

De uitdrukking wordt ook vermeld door de bekende taalkundige F.A. Stoett. In zijn werk Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923-1925) schrijft hij bijvoorbeeld dat in Friesland geregeld werd gezegd:

…hy giet nei de berbysjes.

Begin negentiende eeuw werd de kolonie Berbice officieel overgedragen aan de Engelsen, waarna zij onderdeel ging uitmaken van Brits-Guiana. De uitdrukking ‘naar de barrebiesjes gaan’ bleef hierna in ons taalgebied echter gewoon in gebruik.

Boek: Verklaring en herkomst van uitdrukkingen en gezegden

Bronnen â–¼

-https://www.dbnl.org/tekst/stoe002nede01_01/zoek.php?page=1&pageSize=50&categorie=titel&fq=ti_id%3Astoe002nede01&zoek=barrebiesjes
-https://www.dbnl.org/tekst/_taa014197401_01/_taa014197401_01_0036.php
-https://www.ensie.nl/riemer-reinsma/barrebiesjes
-Nederlandse spreekwoorden spreuken en zegswijzen – K. ter Laan

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken. Steun ons werk

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 53.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×