‘Naar de filistijnen gaan’ – Herkomst van de uitdrukking

Als iets “naar de filistijnen” is, dan is iets volledig verloren gegaan of dusdanig vernield dat het niet meer te gebruiken is. De uitdrukking is afkomstig uit de Bijbel.

In verschillende bijbelboeken wordt de strijd tussen de Israëlieten en de Filistijnen beschreven. Dit volk vestigde zich in de twaalfde eeuw voor Christus aan de zuidwestkust van Kanaän, in de buurt van het huidige Gaza. Bekend is bijvoorbeeld het verhaal over de Filistijnse reus Goliath die door de herdersjongen David met zijn slinger werd geveld.

De bijbelverhalen, geschreven vanuit het perspectief van de Israëlieten, bezorgden de Filistijnen een slechte naam. De barbaarse Filistijnen zouden uiterst gewelddadig zijn en na militaire overwinningen een spoor van vernieling achterlaten. Alles ging dan dus ‘naar de filistijnen’. De naam werd hierdoor uiteindelijk een soort scheldwoord, dat gebruikt werd voor vernielzuchtige mensen en barbaren.

Volgens sommige lezingen kan ‘naar de filistijnen gaan’ ook staan voor gelovige mensen die hun heil zoeken bij de heidenen.

Samson en de Filistijnen

In het bijbelboek Richteren wordt verhaald over de richter Simson (ook wel Samson). Op een dag werd hij verliefd op een Filistijnse vrouw. Deze relatie verliep uiterst problematisch. Toen zijn vrouw tijdens Simson’s afwezigheid trouwde met een ander, was Simson zo boos dat hij een korenveld van de Filistijnen in brand stak. Uit wraak doodden de Filistijnen hierop de vrouw van Simson. Die liet dit niet op zich zitten. Na aanvankelijk overmeesterd te zijn door de Filistijnen, rukte hij zich los en sloeg hij duizend mannen dood met een ezelskaak.

Gerelateerd: Naar de gallemiezen gaan
Ook interessant: Top 100 Bijbelse uitdrukkingen, gezegden en woorden
Lijst van historische uitdrukkingen, spreekwoorden en scheldwoorden

Bronnen ▼