Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

Selectie week 37

De ontdekking van de geest
Een geschiedenis van de psychiatrie
Niets zo moeilijk te vatten als de mens. We zijn er bijgevolg al eeuwen mee bezig. Er zijn intussen heel wat taboes rond ‘geestesziekte’ verdwenen, een prestatie waar we talloze artsen dankbaar voor mogen zijn. Maar wie waren eigenlijk de eersten die zich bezighielden met de menselijke psyche? Sinds wanneer zien we ‘waanzin’ als een ziekte en niet meer als een straf van God? En wie bepaalt überhaupt wie ‘ziek’ is en wie ‘normaal’?
Bekijk boek

Het oude Rome in vijftig monumenten
Paul Roberts neemt in ‘Het oude Rome in vijftig monumenten’ de lezer mee op rondreis door het oude Rome, van de luxueuze badhuizen van Caracalla en Diocletianus, het rumoerige Circus Maximus en het Colosseum tot monumenten zoals de Zuil van Trajanus. Rome werd niet in één dag gebouwd, maar keizer na keizer. In de glorietijden van het Romeinse Rijk transformeerde de kleine nederzetting tot een roemrijke, weelderige stad.
Bekijk boek

Israël-Palestina
De aanval van Hamas op Israël van 7 oktober 2023 schokte de regio en de wereld. Voor Israëliërs resulteerde de aanval in een groot psychologisch trauma. Bij de militaire reactie, met bombardementen en een grondinvasie in Gaza, werden tienduizenden Palestijnen gedood en bijna twee miljoen mensen van huis en haard verdreven.
Fragment: Joden, Romeinen en Arabieren in Jeruzalem
Bekijk boek

Geschiedenis voor morgen
Inspiratie uit het verleden voor de toekomst
Populaire filosoof Roman Krznaric laat zien hoe lessen uit het verleden onze helpen bij het vormgeven van de toekomst. De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis. Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Fragment: Hoe de drukpers tot meer polarisatie, vervolging en geweld leidde
Bekijk boek

Je leven spelen
De biografie van Youp van ’t Hek
Van scharrelen in theatertjes met slechts enkele bezoekers tot zijn doorbraak bij het grote publiek in de Alles Is Anders Show in 1984; van zijn eerste Oudejaarsconference in 1989 – met de beruchte Buckler-sketch – tot een wekenlang uitverkocht Koninklijk Theater Carré tijdens zijn afscheidstournee.
Bekijk boek

Larger than Life (EN)
The Ommerschans hoard and the role of giant swords in the European Bronze Age (1500-1100 BC)
In 1896 werd bij Ommerschans in Oost-Nederland een opmerkelijke schat ontdekt, waarin zich een spectaculair voorwerp bevond: een gigantisch bronzen zwaard. Het werd verkregen door de landeigenaar en bewaard door een boswachter, totdat het voor het eerst werd gedocumenteerd door archeoloog J.H. Holwerda in 1927. Ruim 85 jaar bleef het in particulier bezit en ontoegankelijk voor de wetenschap.
Artikel: Beroemde Bronstijd-zwaarden hebben zelfde metaalsamenstelling
Bekijk boek

Leven op aarde
Bossen, koraalriffen en hoe het bewustzijn de wereld vormgaf
In Leven op aarde neemt Godfrey-Smith ons mee op reis langs de wondere wereld van communicatie, cultuur en het bewustzijn in de natuur. Hij bezoekt Rwandese gorilla’s en Australische prieelvogels, daalt af naar koraalriffen en octopussen, onderzoekt de impact van taal en schrift en verdiept zich in onze verantwoordelijkheden aan de top van de voedselketen.
Bekijk boek

Nationalisme
Een wereldgeschiedenis
Het nationalisme is onmiskenbaar aan een opmars bezig. Dat maken recente verkiezingsoverwinningen van populistische politici over de hele wereld en ook in ons eigen land wel duidelijk. Wanneer is dit verschijnsel ontstaan en hoe heeft het zich ontwikkeld? Waarom vormde de Franse revolutie het startpunt en zien we sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie een opleving?
Fragment: Vorming van de natiestaat (1890-1914)
Bekijk boek

Operatie Biting
De spectaculaire Raid op Bruneval: het eerste succes van de Britse para’s
In februari 1942 was de inlichtingendienst van de RAF bezorgd over een onlangs geïdentificeerd radarnetwerk met de codenaam Würzburg. De briljante wetenschapper Dr. R.V. Jones stelde een raid voor om de belangrijkste onderdelen te veroveren. De dichtstbijzijnde radarinstallatie stond echter op een steile klif bij Bruneval in Normandië.
Bekijk boek

Stad in verzet
Antwerpen tijdens de Tweede Wereldoorlog
Antwerpen was de belangrijkste verzetsstad in Vlaanderen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Wat weten we vandaag de dag – 80 jaar na de bevrijding van België – over die geschiedenis? Hoe verzetten de Antwerpenaren zich tegen de nazibezetter? En wat vertelt het Antwerpse verhaal over de bredere verzetsgeschiedenis van ons land?
Bekijk boek

Veldheren
Het antwoord op de vraag hoe oorlog werkt
Jos de Groot geeft samen met Mart de Kruif en Peter van Uhm antwoord op de vraag hoe oorlog werkt. Mart de Kruif en Peter van Uhm putten hiervoor uit hun rijke persoonlijke verhalen, de recente ontwikkelingen en de geschiedenis. Welke voorwaarden zijn noodzakelijk voor het ontstaan van een oorlog en wanneer leiden spanningen niet tot oorlog? Welke vaste patronen zie je in het verloop? En hoe eindigt een oorlog? Wat is een krijgsmacht?
Fragment: Hoe Nederland een beroepsleger kreeg
Bekijk boek

Wij, Roma
Een zeldzaam bezoek aan een gesloten wereld
Wij, Roma zet, aan de hand van een honderdtal korte of lange persoonlijke ontmoetingen, de deur van deze gesloten en uitgesloten gemeenschap op een kier. Wat we te zien krijgen, is de ene keer aangrijpend, schokkend en schrijnend, de andere onthutsend, hoopvol en vol vreugde en humor. Wat we te zien krijgen is altijd een spiegel.
Bekijk boek