Regalia of rijksinsigniën – Symbolen van macht en waardigheid

Met regalia of rijksinsigniën worden de uiterlijke symbolen van een vorst, koning of keizer bedoeld. Het gaat dan bijvoorbeeld om een kroon, scepter, rijkszwaard, rijksappel of banier en om de sieraden die bij kroningen of inhuldigingen worden gebruikt.

Nederland kent verschillende regalia. Deze werden in 1840 door verschillende edelsmeden in opdracht van koning Willem II vervaardigd, ter gelegenheid van diens inauguratie. Zijn vader had in 1815 ook al regalia laten maken, maar die waren een stuk soberder.

Van de nieuwe regalia is de kroon het belangrijkst. Deze symboliseert de soevereiniteit van het Koninkrijk der Nederlanden en verbeeldt de waardigheid van het staatshoofd. De Nederlandse kroon is puur symbolisch en wordt niet gedragen. Het staatshoofd wordt in Nederland ingehuldigd en niet gekroond. Tijdens de inhuldigingen ligt deze kroon daarom vaak op een speciale tafel in de buurt van de vorst, op een zogeheten ‘credenstafel’ waarop ook een exemplaar van de Nederlandse Grondwet ligt.

Andere regalia van de Nederlandse monarchie zijn de scepter (symbool voor het gezag van de koning), de rijksappel (symbool voor het grondgebied van de koning), het rijkszwaard (symbool voor de macht van de koning) en de rijksstandaard of -banier met het Nederlandse wapen (symbool van de natie).

Bronnen ▼