Rompkabinet – Betekenis van het begrip

Met het politieke begrip ‘rompkabinet’ wordt een nieuw kabinet bedoeld dat door een crisis eerder een of meerdere van de coalitiepartners verloor. De overgebleven coalitiepartners vormen een nieuw kabinet, vooral om lopende zaken af te handelen en de volgende verkiezingen voor te bereiden. Meestal gaat het in dergelijke gevallen om een minderheidskabinet.

De verschillende ministersposten worden in een rompkabinet doorgaans verdeeld over kabinetsleden die ook in het voorgaande kabinet zitting hadden. Een ‘rompkabinet’ wordt ook wel een tussenkabinet genoemd. Soms wordt ook de aanduiding ‘interimkabinet’ gebruik. Een interimkabinet is echter niet per definitie ook echt een rompkabinet.

Voor de vorming van een rompkabinet moet de Koning eerst een informateur benoemen en daarna een formateur, net zoals bij normale kabinetsformaties. Rompkabinetten zijn ‘missionair’ en mogen in de praktijk dus ook aan de slag met controversiële onderwerpen. Dit kan echter lastig zijn omdat het rompkabinet als gezegd meestal geen meerderheid heeft in de Tweede Kamer. Een rompkabinet is iets wezenlijk anders dan een demissionair kabinet, dat ontstaat nadat een geheel kabinet ontslag heeft genomen. In dat geval bepaalt de Tweede Kamer welke onderwerpen omstreden of controversieel zijn en dus niet door het demissionaire kabinet behandeld mogen worden.

Een bekend voorbeeld van een rompkabinet was bijvoorbeeld het tweede kabinet-Biesheuvel. Dit kabinet trad in 1972 aan en was in de praktijk een voortzetting van het eerste kabinet-Biesheuvel, zonder DS’70 dat kort daarvoor het kabinet verlaten had vanwege onenigheid over het financieel-economisch beleid.

Ook interessant: Lessen uit de laatste vijftien kabinetsformaties
…of: Dat de grootste partij gaat regeren is geen automatisme
Overzicht van Boeken over Nederlandse politiek en Nederlandse politici

Bronnen ▼