Wubbo Ockels was de eerste Nederlandse astronaut, die in 1985 met het ruimteveer Challenger de ruimte in ging. Naast ruimtevaarder was hij natuurkundige en een gedreven pleitbezorger voor duurzaamheid en energiebewustzijn. De ruimtevaarder overleed in 2014 op 68-jarige leeftijd aan de gevolgen van niercelkanker.
Wubbo Ockels werd kort na de oorlog geboren in Almelo. Hij studeerde wis- en natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en behaalde in 1973 cum laude zijn doctoraalexamen. Hierna ging Ockels aan de slag bij het Kernfysisch Versneller Instituut (KVI) waar hij onder meer experimenteel onderzoek deed naar het verval van atoomkernen onder uitzending van gammastraling
In 1985 maakte Wubbo Ockels als eerste Nederlander een vlucht door de ruimte. Jaren eerder (1977) had hij gereageerd op een bijzondere advertentie: ‘astronaut gevraagd’. Hij was door de ESA (European Space Agency) geselecteerd om mee te werken aan het zogenaamde Spacelab-programma, een samenwerkingsproject van de ESA en de NASA.
In 1980 en 1981 volgde Wubbo Ockels vervolgens een astronautenopleiding. Van 31 oktober tot en met 6 november 1986 maakte hij uiteindelijk zijn ruimtevlucht met de Spaceshuttle Challenger. Tijdens de vlucht was de Nederlander onder meer verantwoordelijk voor de wetenschappelijke experimenten. Ockels werd zo de eerste persoon met de Nederlandse nationaliteit die een ruimtereis maakte.
Documentaire over Wubbo Ockels uit 1983
Eerste ruimtevaarder
Wubbo Ockels was overigens niet de eerste in Nederland geboren ruimtevaarder. Dit was Lodewijk van den Berg (1932, Sluiskil) die zes maanden voor Ockels een ruimtevlucht maakte. Al lang voor deze vlucht plaatsvond was Van den Berg echter tot Amerikaans staatsburger genaturaliseerd.
Ontsnapt aan de dood
Wubbo Ockels werd dankzij zijn ruimtevlucht in een keer een bekende Nederlander. In de jaren hierna zagen veel Nederlanders hem nog geregeld op televisie. Ockels was te gast in een groot aantal programma’s en hij ging bij de TROS het populairwetenschappelijke programma Kijk-TV presenteren.
In 2010 publiceerde zijn dochter Dean het boek De zeven levens van Wubbo Ockels waarin ze beschreef hoe Ockels verschillende keren door het oog van de naald kroop. Zo ging het negentig dagen na de ruimtevlucht bijvoorbeeld gruwelijk mis met de Spaceshuttle Challenger. De shuttle spatte kort na een lancering uit elkaar. Alle zeven bemanningsleden kwamen om het leven. Onderzoek toonde aan dat het mankement in de shuttle ook al aanwezig was tijdens de vlucht van Ockels.
Begin jaren tachtig kampte hij met een ernstige bacteriële ziekte. En in 1989 ontsnapte Ockels aan de dood nadat zijn privévliegtuig op een landingsbaan van de luchthaven van Lille in botsing kwam met een Airbus A320. In 2005 overleefde de ruimtevaarder bovendien een zware hartaanval.
In 2013 maakte Ockels bekend dat er neircelkanker bij hem was ontdekt. Enkele jaren eerder was bij hem al een niertumor verwijderd. De kanker bleek dit keer te zijn uitgezaaid. Ockels liet zich behandelen en probeerde verder om, samen met Wim Hof (The Iceman), zijn afweersysteem te verbeteren.
Op 18 mei overleed Ockels in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam aan de gevolgen van zijn ziekte.