Als het aan Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) ligt, krijgt de De Schnellbootbunker in IJmuiden, de grootste bunker die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers is gebouwd, versneld de status van rijksmonument. Dit maakte de dienst vrijdag bekend tijdens de presentatie van de Atlas van de Atlantikwall.
Minister van Cultuur Eppo Bruins reageerde positief op het voorstel om de bunker de status van rijksmonument te geven.
Door de Schnellbootbunker versneld aan te wijzen als rijksmonument, maken we het verleden tastbaar en bieden we toekomstige generaties de kans om te leren over de Tweede Wereldoorlog en de gevolgen hiervan voor onze samenleving. De Schnellbootbunker is de grootste bunker van Nederland en vormt een uniek overblijfsel van de bezetting. De bunker geeft inzicht in grootschalige militaire verdedigingswerken uit die tijd.
De eigenaar kan nog wel in bezwaar gaan.
In het document (pdf) dat de RCE vrijdag presenteerde, wordt in kaart gebracht hoe de Duitse verdedigingswerken langs de Nederlandse kust tijdens de oorlog functioneerden en wat er vandaag de dag nog van over is. De bunker in IJmuiden diende voor de opslag van torpedo’s en munitie voor de Schnellboote, snelle aanvalsschepen die strategische aanvallen uitvoerden. Het gebouw staat daarmee wat de RCE betreft symbool voor het militaire belang van de haven van IJmuiden tijdens de oorlogsjaren. Er stonden ooit drie van dit soort bouwwerken in Nederland. Alleen de bunker in IJmuiden is overgebleven. De bunker is 245 meter lang, 75 meter breed en 17 meter hoog.
Samenhang
In de loop der jaren zijn sowieso veel bunkers en andere verdedigingswerken van de Atlantikwall gesloopt, vaak om ruimte te maken voor verschillende bouwprojecten. Hoewel er ook plannen lagen om de Schnellbootbunker te slopen, bleef dit bouwwerk behouden. Erfgoedvereniging Heemschut verzocht het kabinet enkele maanden geleden al de bunker een beschermde status te geven.
In IJmuiden kun je eigenlijk op een klein oppervlak de essentie beleven van een vijfduizend kilometer lange verdedigingslinie, de Atlantikwall op zakformaat met de Schnellbootbunker als hoogtepunt. Toch blijkt dit militair erfgoed slecht beschermd. De aanwijzing van de Schnellbootbunker is een mooie aanleiding om ook dit andere erfgoed de bescherming te geven die ze verdient.
Momenteel wordt de bunker in IJmuiden gebruikt door een leverancier van industriële mineralen.
De RCE wil dat onderzocht wordt of ook andere belangrijke onderdelen van de Atlantikwall de status van rijksmonument kunnen krijgen. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat overgebleven delen van het Nederlandse deel van de Atlantikwall in hun samenhang worden beschermd. Verder wil men samenwerken met andere landen om na te gaan hoe er kan worden samenÂgewerkt.
Verdreven voor de Atlantikwall
Boek: Hitler’s Atlantikwall
Bronnen â–¼
-https://www.cultureelerfgoed.nl/publicaties/publicaties/2024/01/01/visie-atlantikwall
-https://www.heemschut.nl/nieuws/actueel/bericht/doorbraak-voor-de-schnellbootbunker-rijksdienst-gaat-versneld-aanwijzen