Sehnsucht – Betekenis en vertaling

Het begrip sehnsucht duikt nog geregeld op in de Nederlandse taal. Het Duitse woord is moeilijk te vertalen en kent eigenlijk geen equivalent in de Nederlandse of Engelse taal. Het bekende Duitse woordenboek Duden omschrijft de betekenis als volgt:

“inniges, schmerzliches Verlangen nach jemandem, etwas” (diep, pijnlijk verlangen naar iemand, iets )

Soms wordt sehnsucht omschreven als een wat onbestemd en ontroostbaar verlangen naar iets onbekends. Of men weet wel waar men naar verlangt maar het object van de begeerte is ver weg of onbereikbaar.

Volgens velen is het eerste deel van het woord ‘sehnsucht’ afgeleid van het Duitse werkwoord ‘sehnen’, wat zoveel betekent als ‘snakken’ of ‘verlangen’. De Duitse Benedictijnerpater Anselm Grün komt met een andere verklaring. Hij stelt dat het woord een samenvoeging is van ‘sehne’ (pees) en ‘sucht’ (zucht of ziekelijke neiging). Dit laatste component van het woord komt dus niet, zoals soms gedacht, van het werkwoord ‘suchen’ (zoeken). De pees zou herinneren aan de pees die gespannen is wanneer iemand zich klaarmaakt om te springen of aan de boogpees voordat een pijl wordt afgeschoten. Grün:

“Verlangen heeft dus met innerlijke spanning, met innerlijke concentratie te maken. Met al zijn energie wacht iemand op de sprong om datgene te pakken waar zijn verlangen op is gericht, of op het schot dat doel treft.”

Anselm Grün schreef in 2004 in zijn Boek van verlangen het volgende over de achtergrond van dit bijzondere woord:

“Met ‘zucht’ wordt dus een ziekelijk verlangen, een ziekelijke afhankelijkheid bedoeld. Maar met de term ‘verlangen’ wordt niet gezegd dat je verslaafd bent aan bijvoorbeeld alcohol of drugs, het gaat ook niet om geldingsdrang of zucht naar roem. Het verlangen is op iets anders gericht, op ‘je thuis voelen, geborgenheid, geluk, liefde, schoonheid, vervulling’. Het is op voltooiing gericht. Maar net zoals iemand soms ziek kan zijn van liefde, kan ook het verlangen naar het eeuwige in hem zo sterk worden dat hij geen plezier meer heeft aan zijn leven van alledag. Dan voelt hij zich ziek van verlangen.”

Bij muziekliefhebbers is het begrip onder meer bekend dankzij het tweede album van de Duitse Tanzmetall-band Rammstein. Dat album, dat de internationale doorbraak betekende van de band, heeft als titel Sehnsucht.

Bronnen ▼