Vrijwel zeker wordt Sophie Hermans fractievoorzitter van de VVD. Zij is de dochter van Loek Hermans, onder meer voormalig Tweede Kamerlid, minister en Eerste Kamerlid, ook namens de VVD. Haar zus Caroline is politiek assistente van premier (en VVD-leider) Mark Rutte, een functie die Sophie Hermans eerder zelf bekleedde. Familierelaties in de Nederlandse politiek komen voor. Niet zo vaak wellicht als in de Belgische, maar het zijn er toch behoorlijk wat.
Ook heel bekend: SP-leider Lilian Marijnissen. Haar vader Jan was dat ook jarenlang. Hij was niet alleen fractieleider, maar ook partijvoorzitter van de Socialistische Partij. En Pieter Heerma, de afgelopen vier jaar fractievoorzitter van het CDA, net als wijlen zijn vader in de jaren negentig.
Maar er zijn veel meer gevallen. Zoveel dat een complete opsomming te ver zou voeren, zelfs als we ons beperken tot de periode na de Tweede Wereldoorlog en tot politiek Den Haag.
Jan en Lilian Marijnissen over hun band
Andere koers
Opvallend daarbij is dat familieleden niet zelden een heel andere koers kiezen dan hun verwanten. Neem Wilhelm Friedrich (‘Gaius’) De Gaay Fortman, een bekende oud-minister van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP, een voorloper van het CDA). Zijn zoon Bas maakte aanvankelijk weliswaar ook deel uit van deze partij, maar fungeerde begin jaren zeventig als de eerste lijsttrekker van de PPR (Politieke Partij Radicalen, die in 1990 met enkele andere partijen GroenLinks zou gaan vormen).
Een politiek gezien ietwat curieus echtpaar vormden de ouders van voormalig VVD-senator Koos Schouwenaar. Zijn moeder Jo Schouwenaar-Franssen was eveneens VVD-Eerste Kamerlid en later minister voor deze partij, maar zijn vader Arie Jan zat voor de PvdA in de Tweede Kamer. Bijzonder is ook dat Schelto Patijn (gewezen Kamerlid en burgemeester van Amsterdam) lid was van de PvdA, terwijl zijn broer Michiel Patijn voor de VVD als staatssecretaris opereerde in Paars-I.
Appel
De Nederlandse politiek telt ook enkele beroemde kleinzonen, al moeten we wat verder terug in het verleden om het verband te leggen. De opa van VVD-leider Frits Bolkestein was kort voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog minister namens de Vrijzinnig-Democratische Bond, een progressief liberale partij die na de oorlog deel ging uitmaken van de PvdA. En CDA-coryfee Piet Hein Donner was een kleinzoon van ARP’er Jan Donner, in de jaren dertig minister in enkele kabinetten. Diens grootvader Johannes Hendricus Donner (ook een ARP’er) zat eind negentiende eeuw ook al in de Tweede Kamer. Je zou kunnen zeggen dat de politiek daar in de familie zit.
Categorie: Politieke geschiedenis
Overzicht van Boeken over Nederlandse politiek en Nederlandse politici