Trireem / Triëre – Grieks oorlogsschip

Een trireem (of triëre) was een type oorlogsschip dat in de oudheid werd gebruikt, met name door de oude Grieken en later door de Romeinen. Het woord ’trireem’ komt van het Griekse trieres, wat ‘drie roeiers’ betekent. Dit verwijst naar de drie rijen roeiriemen die op elk niveau van het schip waren geïnstalleerd.

Tot ongeveer 500 v.Chr. was de zogeheten pentekontoros het gangbare Griekse oorlogsschip. Deze ‘vijftigriemer’ bood aan beide zeiden plaats aan vierentwintig roeiers en twee stuurlieden. De trireem of triëre verving dit type schip in de loop van de vijfde eeuw.

De Atheense trireem wordt vaak beschouwd als het oermodel van het schip. Het lange roeischip had vaak een hulpzeil (dat met name werd gebruikt als er lange afstanden moesten worden afgelegd) en bood plaats aan maar liefst honderdzeventig roeiers, verdeeld over drie rijen aan beide zijden van het vaartuig (31 op de bovenste rij, 27 in het midden en 27 op de bodem). De roeiers zaten in een schuine opstelling boven elkaar. Daarnaast bevonden zich meestal zo’n 10 à 20 hoplieten aan boord, evenals een stuurman, kapitein en verschillende matrozen.

Ram

Het gevaarlijkste onderdeel van het galeischip was de stormram, waarmee een gat in de romp van het vijandelijke schip geslagen kon worden of waarmee men de roeiriemen van de tegenstander kon breken. Het schip dankt zijn bekendheid onder meer aan de Slag bij Salamis (480 v.Chr) waarbij de Grieken een Perzische vloot wisten te verslaan.

Aangenomen wordt dat de trireem snelheden van 7 tot 9 knopen (13 tot 17 km/uur) kon bereiken.

Quinquiremis

In de loop van de derde en tweede eeuw v.Chr. werd de trireem vervangen door een zwaarder schip, de quinquereem. Dit type schip bood plaats aan ongeveer driehonderd personen. Quinqueremen hadden veel grotere riemen die door maar liefst vijf personen bediend moesten worden.

Bronnen ▼