De voormalige Sovjet-dissidente en weduwe van Nobelprijswinnaar Andrej Sacharov, Jelena Bonner, is zaterdag op 88-jarige leeftijd overleden.
Jelena Bonner werd in 1923 geboren in Turkmenistan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte ze als verpleegster in het leger. bIJ beschietingen liep ze verwondingen op aan haar ogen waar ze de rest van haar leven last van zou houden. Na de oorlog studeerde ze af als kinderarts.
Halverwege de jaren zestig trad Bonner toe tot de communistische partij. Na enkele jaren raakte ze steeds nauwer betrokken bij de groep van politieke dissidenten. In 1970 ontmoette ze de natuurkundige en ‘vader van de waterstofbom’ Andrej Sacharov. Bonner trouwde een jaar later met deze Sacharov die lange tijd de belangrijkste aanvoerder van de Democratische Beweging in de Sovjet-Unie was. Ze volgde hem in 1980 naar Gorki. Sacharov was kort voor het begin van de Olympische Spelen in Moskou naar deze stad verbannen zodat hij niet in gesprek zou kunnen gaan met leden van de buitenlandse pers.
Sacharov had de Sovjet-autoriteiten onder meer gefrustreerd met de oprichting van het niet door de autoriteiten erkende Comité voor de rechten van de mens in de Sovjet-Unie. Verder had hij zich in verschillende publicaties uitgesproken voor een menswaardigere behandeling van de inwoners van de Sovjet-Unie. Jelena Bonner werd er door de autoriteiten geregeld van beschuldigd dat ze een buitenlandse agent was die als enige doel had Sacharov tegen zijn vaderland op te zetten.
Nadat Andrej Sacharov in 1989 was overleden richtte Jelena Bonner de Andrei Sacharovstichting op. Bonner ontwikkelde zich in de periode hierna tot een van de leidende figuren van de Democratische Beweging.
De laatste jaren van haar leven woonde Bonner afwisselend in Moskou en de Verenigde Staten. Ze overleed afgelopen zaterdag in een ziekenhuis in het Amerikaanse Boston.
Overzicht van Boeken over de geschiedenis van Rusland