Historiek
De Vrije Universiteit in Amsterdam keerde zich al in 1933 tegen het nationaal-socialisme. Dat blijkt uit onderzoek van VU-hoogleraar George Harinck.
Juni 1933 trok Dirk Vollenhoven, de toenmalige rector van de Vrije Universiteit Amsterdam, een uitnodiging aan een Duitse spreker in toen bleek dat hij lid was van Hitlers partij, de NSDAP. Een opmerkelijke beslissing volgens hoogleraar Harinck. Zo kort na de nationaalsocialistische machtsovername van januari 1933 weigerde namelijk nog geen enkele andere Nederlandse universiteit nazi’s enkel op grond van hun partijlidmaatschap.
VU-hoogleraar George Harinck zei dit vrijdag tijdens de inleiding van het congres Het maatschappelijk engagement van christelijke filosofen. De geweigerde spreker was de theoloog Otto Weber. Dat deze Duitser geweigerd werd was onder meer opvallend omdat hij een persoonlijke kennis was van VU-rector Dirk Vollenhoven.
Hoogleraar Harinck wijt de radicale stellingname van de VU tegen het nationaal-socialisme aan het christelijke karakter van de universiteit. Rector Vollenhoven was niet de eerste VU-vertegenwoordiger die zich tegen het nationaal-socialisme verzette. Twee weken na de Duitse regeringswisseling van 30 januari 1933 verklaarde juridisch hoogleraar Anne Anema in een radio-uitzending al dat het nationaal-socialisme de aartsvijand was van het christendom.
De VU gaf in de jaren dertig geen ruchtbaarheid aan de beslissing om theoloog Weber te weigeren. Later in 1933 bracht de theoloog nog wel een bezoek aan Nederland. September 1933 sprak hij op een studentencongres van de Calvinistische Studenten Beweging en verdedigde hij het nationaal-socialisme. Dit was de gebruikelijke opstelling van Duitse academici die in de periode 1933-1940 in Nederland academische spreekbeurten hielden.
Ook interessant: De oorlogsplaquette van de Vrije Universiteit Amsterdam
