In de vroege ochtend van 10 mei 1940 werd de argeloos slapende bevolking van Nederland opgeschrikt door het angstaanjagende geluid van bommenwerpers, afweergeschut, explosies en mitrailleurvuur. In de dagen die volgden legden velen vast wat hen overkwam: soldaten, huisvrouwen, artsen, journalisten, scholieren, predikanten, boeren en ministers.
Toen de Nederlanders op 9 mei 1940 naar bed gingen, wisten ze niet dat ze de volgende dag zouden opstaan in een andere werkelijkheid. Natuurlijk wist men dat Hitler op 1 september 1939 Polen was binnengevallen en op 10 april 1940 Denemarken en Noorwegen. Velen vertrouwden echter op de Nederlandse neutraliteit.
Mies Boissevain maakt na de bevrijding een feestrok met allerlei lapjes die haar aan gebeurtenissen uit de oorlog doen denken. Een van deze gebeurtenissen is de redding van een groep Nederlandse vrouwen uit Kamp Ravensbrück op 24 en 25 april 1945 door het Zweedse en Deense Rode Kruis.
Frits Elzas van de Joodse Raad van Utrecht is een bekend persoon geworden in Nederland. Dat komt door Ad van Liempts boek 'Aan de Maliebaan' en de theatervoorstelling en tv-serie 'De Maliebaanmonologen', die daarop zijn gebaseerd.
Joop Snep werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gedeporteerd naar concentratiekamp Sachsenhausen vanwege zijn verzetswerk. Samen met zijn vader hielp hij Joden het land uit zodat ze een veilig heenkomen konden vinden in Zwitserland.
Op 19 maart 1963 werd Ludwig Wörl als eerste Duitser door het Israëlische Holocaustinstituut Yad Vashem onderscheiden als Rechtvaardige onder de Volkeren voor zijn hulp aan Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Oswald Kaduk was een kampbewaker tegen wie hij na de oorlog getuigde.
Op 7 mei 1940 ontving de Koninklijke Militaire Academie (KMA) een kort en dreigend telegram. Twee woorden slechts: ‘Verloven intrekken’. Hiermee begon de oorlogstijd voor de KMA. Na de sluiting in juli 1940 door de nazi’s herrees de KMA in Nederlands-Indië, in Bandoeng.
Kazematten zijn relatief kleine betonnen of stenen bunkers, die bedoeld zijn om dekking te bieden aan schutters en hun zware wapens, doorgaans mitrailleurs of luchtafweergeschut. De ruimte van deze gevechtsbunkers of verdedigingsbunkers is bomvrij en bestand tegen zwaar geschut.
In 1968 publiceerde militair historicus Frans ten Kate een boek waarin hij kwam met een krijgshistorische reconstructie van Operatie Barbarossa, de Duitse aanval op de Sovjet-Unie. Bijzonder is dat de historicus voor zijn onderzoek nog kon spreken met tien belangrijke voormalige Duitse bevelhebbers.
De blinde bezemfabrikant Otto Weidt werd op 7 september 1971 postuum door het Israëlische Holocaustinstituut Yad Vashem onderscheiden als Rechtvaardige onder de Volkeren voor zijn hulp aan Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Inge Deutschkron was een van de Joden die de oorlog overleefde dankzij het handelen van Weidt.
Emanuel Heiman de Vries is nog geen twaalf als hij zonder familie op 23 mei 1943 vanuit kamp Vught met 1.264 andere Joden wordt gedeporteerd naar kamp Westerbork. Op een foto is hij te zien met zijn rug naar de fotograaf. Hij draagt een grote rugzak om zijn schouders. Wat gaat er door de jongen heen?
Tonny Vos-Dahmen von Buchholz maakte na de oorlog naam als kinderboekenschrijfster. Tijdens de oorlog werkte ze als secretaresse voor NSB’er Meinoud Rost van Tonningen.
Op 25 november is de Kultuurkamer een feit. De kranten melden prominent de verordening van de rijkscommissaris: wie kunst wil beoefenen, moet vanaf nu lid zijn van dit instituut.
Afgelopen jaar heeft het Stadsarchief Rotterdam in samenwerking met Stichting Voorouder uitgebreid onderzoek gedaan naar het bombardement op Rotterdam van mei 1940. Op basis van dat onderzoek is vandaag een officiële lijst met namen van slachtoffers gepubliceerd.
Na een opleveringstijd van negen jaar – zo’n acht jaar langer dan voorzien en feitelijk nog steeds onvoltooid – werd op 4 mei 1977 het Joods Monument in gebruik genomen aan de rand van het Groningse Sterrebos. Dit gedenkteken kwam tot stand ter nagedachtenis aan de Joden uit stad en provincie Groningen die tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven
Mei 1945. De oorlog is voorbij, maar niet voor de zeventienjarige Antje Buursma. Als dochter van een hooggeplaatste NSB’er zit ze gevangen in Kamp Westerbork.
Als overtuigde nazi van het eerste uur speelde Robert Ley een belangrijke rol in het fascistisch Duitsland van Adolf Hitler.
Op 20 januari 1942 vond in Berlijn een bijeenkomst plaats die een moreel dieptepunt vormt in de geschiedenis van de mens. In een villa aan het meer de Großer Wannsee bespraken functionarissen van de Duitse ambtenarij, de nazipartij en de SS de Endlösung der Judenfrage, de eindoplossing van het Joodse vraagstuk.
Oorlogsmuseum Eyewitness in Beek sluit de deuren na het komende zomerseizoen de deuren. De beheerders kregen de afgelopen tijd te maken met veel tegenslag. Niet alleen de coronacrisis zorgde voor problemen, het museum werd ook slachtoffer van een inbraak.
Een onderbelicht fenomeen uit de Tweede Wereldoorlog is het zogenaamde artsenverzet: een uniek en geslaagd voorbeeld van georganiseerd, effectief, geweldloos en meerjarig weerstand bieden aan de nazi’s door een bijna voltallige beroepsgroep.
Het Tapijt van Bayeux behoort tot de belangrijkste bronnen van de Europese middeleeuwse geschiedenis en trekt jaarlijks meer dan een kwart miljoen bezoekers. Interesse voor historie en/of kunst zal voor de meeste van hen reden zijn om naar Bayeux af te reizen, maar in het verleden werd het tapijt ook wel om politieke redenen gewaardeerd.
