Dat er veel aandacht is voor de Tweede Wereldoorlog is op zich niet zo vreemd. Het is immers de laatste grote oorlog die zich mede op ons grondgebied voltrok en de impact van de oorlog was enorm.
De Engelse historicus Keith Lowe stelt dat we in de westerse wereld geobsedeerd zijn door de Tweede Wereldoorlog. En inderdaad, de hoeveelheid boeken die jaarlijks over ‘de oorlog’ verschijnen is overweldigend. Op televisie worden verder nog dagelijks documentaires en films over de Tweede Wereldoorlog uitgezonden. Er zijn ontelbare musea volledig gewijd aan de oorlog en herdenkingen trekken nog altijd veel bezoekers.
Keith Lowe is gefascineerd door de grote aandacht voor de Tweede Wereldoorlog. Hij concludeerde enige tijd geleden in een TED Talk dat in veel landen de oorlog vooral ‘populair’ is, omdat deze gevoelens van nationale trots wakker maakt. En dat is volgens hem logisch, maar door onevenredig veel aandacht te besteden aan de nationale heldendaden en het nationale slachtofferschap, bestaat het gevaar van een eenzijdig beeld op ‘de oorlog’. Wie geschiedenis serieus onderzoekt moet, zo stelt Lowe, ook aandacht blijven houden voor het “grijze gebied”. Als voorbeeld wijst hij op een monument ter ere van Bomber Command, dat enkele jaren geleden in Londen werd onthuld. Bij het monument wordt, terecht, vermeldt hoe belangrijk de inzet van dit commando was en vooral de strijd in Duitsland vermeld. Dat door bombardementen ook duizenden burgerslachtoffers vielen, ook in landen die bevrijd moesten worden (in Nederland alleen al zo’n 10.000) blijft volledig onvermeld. Lowe:
“Veel mensen lijken geen tijd meer te hebben voor gecompliceerde verhalen. En ze hebben geen tijd voor moeilijke en oncomfortabele emoties. Eigenlijk is de conclusie, dat veel mensen eigenlijk helemaal geen tijd hebben voor geschiedenis.Wat ze echt willen is een mythe.”
Beluister de hele TED Talk van Keith Lowe hieronder
Keith Lowe publiceerde onder meer Het woeste continent, over de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Binnenkort verschijnt bij uitgeverij Balans zijn boek Angst en vrijheid. Hoe de Tweede Wereldoorlog ons voorgoed veranderde