Naar aanleiding van commotie die is ontstaan over omstreden uitlatingen over Joden in 2006, heeft schrijver Abdelkader Benali laten weten toch geen voordracht te geven voorafgaand aan de Nationale Herdenking op de Dam. Eerder deze week liet het Nationaal Comité 4 en 5 mei weten dat de auteur de traditionele voordracht in de Nieuwe Kerk zou geven.
In 2010 publiceerde journalist Harald Doornbos een column in HP/De Tijd waarin hij verslag deed van een ontmoeting in 2006 met Benali in de Libanese hoofdstad Beiroet. Op dat moment werd het nieuws beheerst door een oorlog tussen Israël en terreurorganisatie Hezbollah. In de column schreef Doornbos onder meer:
“Benali barst los. Sinds hij een succesvol schrijver is en wat meer geld heeft, komt hij vaker in Amsterdam-Zuid. Jemig, daar blijkt het vol te zitten met Joden. En het vervelendste is: het zijn zoveel Joden! Amsterdamse Joden. Je voelt je als Marokkaan nauwelijks op je gemak. Het lijkt Israël wel. Heel irritant allemaal. Zoveel Joden, dat voelt gewoon gek aan.”
Doornbos publiceerde de uitspraken van Benali pas vier jaar na dato. Naar eigen zeggen vanwege een artikel van Benali in een Britse krant, over opkomend racisme. Tegenover Het Parool verklaart Doornbos dat hij de toon van dit artikel in tegenspraak vond met het gesprek dat hij eerder met Benali had. Reden voor hem om de uitlatingen van toen nog eens naar voren te halen.
Achtervolgd
Abdelkader Benali erkent tegenover de Amsterdamse krant dat hij de bewuste uitspraken heeft gedaan. Hij blijkt er al lange tijd door te worden achtervolgd. Tijdens publieke debatten krijgt hij de uitspraken door critici bijvoorbeeld geregeld voor de voeten gegooid als bewijs voor het feit dat hij een ‘antisemiet’ en ‘Jodenhater’ zou zijn. Om die reden vroeg Benali enige tijd geleden aan Doornbos de column van internet te verwijderen. Dat gebeurde ook, maar deze week dook het stuk weer op.
Volgens Benali moeten de tekst gezien worden in de sfeer van die tijd.
“Er was oorlog, er waren bombardementen en we lagen op de grond, ik dronk een wijntje. We bliezen stoom af tijdens die borrel. Ik zei het in een dronken bui. Het was zwarte humor, ironie en meligheid, achteraf gezien misplaatst.”
“Op 4 mei komen we bij elkaar om te herdenken en de discussie rond mijn uitlatingen mag mensen daarbij niet hinderen. Daarom heb ik besloten dat het beter is als een ander de lezing houdt.”
Het Comité stelt de keuze van Benali te begrijpen en respecteren. Het wijst er verder op dat de auteur tijdens diverse andere herdenkingen en gelegenheden heeft gesproken en stilgestaan bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
“Bij die gelegenheden werd hij juist geroemd om zijn inlevingsvermogen. Hij heeft zich daarbij altijd zeer begaan getoond met de oorlogsslachtoffers.”
Benali’s voorgenomen lezing, getiteld De stilte van de ander, wordt later dit jaar nog wel gepubliceerd.
Ook interessant: ‘Essentie van 4 en 5 mei bestaat niet’
Overzicht van boeken van Abdelkader Benali
