Canada en Denemarken beëindigen conflict over piepklein eilandje

Met een oppervlakte van 1,3 vierkante kilometer is het onbewoonde Hanseiland, iets ten noordwesten van het vasteland van Groenland, vrij klein. Toch hadden Denemarken en Canada al decennialang een conflict over het eiland. Nu is dit territoriale geschil eindelijk opgelost. Beide landen mogen zich vanaf vandaag officieel eigenaar noemen van de helft van het eiland.

Hanseiland ligt tussen tussen Groenland (dat bestuurlijk onder het koninkrijk Denemarken valt) en het Canadese eiland Ellesmere. Het is vernoemd naar de Groenlands-Deens poolreiziger Hans Hendrik (ca. 1834-1889) die deelnam aan verschillende poolexpedities en de eerste Inuit was die een verslag publiceerde van zijn reizen. De Inuit noemen het naar hem vernoemde eiland zelf overigens Tartupaluk.

Het conflict

Het conflict over Hanseiland ontstond in 1973. Deense en Canadese geografen bogen zich toen over de vraag waar de grens door de straat van Nares precies moest liggen. Over het algemeen verliep dit zonder problemen, maar men kon geen overeenstemming bereiken over het eigendom van Hanseiland, dat middenin de zeeweg ligt. Beide landen claimden het eiland. Hanseiland zelf lijkt echter helemaal niet zo interessant. Het is piepklein, er groeit niets en er zijn geen belangrijke mineralen te vinden. Wie het eiland bezoekt vindt er eigenlijk alleen wat overblijfselen van Canadese en Deense vlaggen en plakkaten, achtergelaten door reizigers die ooit speciaal naar Hanseiland trokken om zich hard te maken voor de claim van hun land.

In de media werd het conflict vanaf de jaren tachtig soms omschreven als de “whiskyoorlog”, omdat enkele Canadezen ooit een fles in hun land gestookte whisky op het eiland achterlieten om hun claim kracht bij te zetten. Van een echte oorlog was echter nooit sprake. Integendeel: het conflict is wel eens omschreven als de meest “beleefde” van alle territoriale conflicten.

Signaal

Eigenlijk stelde het conflict dus niet zoveel voor en sinds deze week is de kwestie helemaal opgelost. Michael Byers, een hoogleraar politieke wetenschappen aan de University of British Columbia, pleitte al jaren voor een vreedzame oplossing en meende dat nu de tijd was om de koe echt bij de horens te vatten. Tegen de achtergrond van de Russische invasie in Oekraïne, die dagelijks vele levens kost, leek het hem mooi om de wereld te tonen dat geschillen ook op een vriendschappelijke manier opgelost kunnen worden.

Mede dankzij de oproep van Byers hebben Canada en Denemarken nu besloten daadwerkelijk een eind te maken aan het conflict. Beide landen bezitten een deel van het eiland. Bijzonder hieraan is dat men nu in theorie vanuit Canada rechtstreeks Europa in kan lopen. Wie die sensatie persoonlijk wil beleven, moet wel aardig wat moeite doen, want het is een hele operatie om Hanseiland te bereiken.

Hanseiland gezien vanuit de lucht:

Bronnen ▼