De allereerste verkeerslichten

Tegenwoordig zijn verkeerslichten overal ter wereld te vinden. Logisch want zeker in steden is het vaak een drukte van jewelste. Verkeerslichten regelen het verkeer. Rood betekent stoppen, groen licht laat de reiziger weten dat deze zijn of haar weg kan vervolgen. Hoewel verkeerslichten tegenwoordig niet meer zijn weg te denken, zijn ze nog helemaal niet zo nieuw. In 1868 verscheen het allereerste stoplicht, op een druk verkeerspunt bij het Palace of Westminster in Londen.

Dit allereerste stoplicht, op de hoek van de Bridge Street en New Palace Yard, was ontworpen door John Peake Knight (1828-1886) en moest parlementsleden en militaire politie helpen veilig over te steken. Tot die tijd werd het verkeer overal geregeld door verkeersagenten. Knight was aanvankelijk werkzaam als ingenieur bij de spoorwegen. Zijn stoplicht was ook gebaseerd op de verkeerslichten die al bij de spoorwegen werden gebruikt. Het bestond uit draaibare glaslamp met rood en groen glas ervoor. Dit allereerste stoplicht functioneerde slechts een jaar. Het explodeerde en verwondde daarbij een agent. Een echte doorbraak werd het stoplicht van Knight dan ook niet, maar hij veroverde wel een plek in de geschiedenisboeken als de man die het allereerste stoplicht ontwierp.

‘Stop’ en ‘Go’

Met de toenemende verkeersdrukte, onder meer name dankzij de opkomst van de personenauto, kregen verkeersagenten het eind negentiende en begin twintigste eeuw steeds drukker. Rond 1920 ontwikkelden in Amerika twee uitvinders, William L. Potts en Garrett A. Morgan, vrijwel gelijkertijd verkeerslichten die meer lijken op de apparaten die ook vandaag nog worden gebruikt. Laatstgenoemde kwam naar verluidt op het idee om een paal met verkeerssignalen te maken nadat hij getuige was van een verschrikkelijk verkeersongeluk tussen een paardenkoets en een auto. Zijn verkeerslicht bestond uit drie armen in een T-vorm met handbediende ‘Stop’ en ‘Go’ signalen. Hiermee kon het verkeer uit één of meerdere richtingen snel stilgelegd worden. Het systeem werd gekocht door General Electric dat het ontwerp vervolgens doorontwikkelde.

De verkeerslichten werden hierna wereldwijd steeds vaker gebruikt om het verkeer te regelen. Het eerste automatische elektrische stoplicht in Nederland verscheen in 1928 aan de Laan van Meerdervoort in Den Haag. Voor die tijd stonden er onder meer in Amsterdam ook al verkeerslichten, maar deze werden nog met de hand bediend. De elektrische lichten in Den Haag, ontwikkeld door de Hengelose firma HEEMAF, leken niet erg op de huidige verkeerslichten. Ze werkten op basis van gekleurde neon ringen. Deze gingen van buiten naar binnen één voor één aan- of uitgingen, van groen naar rood.

Kleuren

De kleuren van de verkeerslichten betekenen overal hetzelfde. Rood is stoppen, groen doorrijden (of wandelen). Door rood rijden is vrijwel overal verboden, maar de boetes variëren. In Nederland krijgen overtreders een boete van 240 euro opgelegd.

Bronnen ▼