Namens de Nederlandse regering heeft minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) afgelopen week een kris teruggeven aan Indonesië die eigendom is geweest van de Indonesische opstandelingenleider prins Diponegoro (1785-1855). Als leider van het verzet tegen het Nederlandse bestuur werd hij tijdens de Java-oorlog in 1830 gevangengenomen. Zijn kris werd lange tijd als vermist beschouwd, maar is nu teruggevonden.
Onderzoek in de collectie van Museum Volkenkunde toonde aan dat de dolk eigendom was van Diponegoro. De kris, een soort dolk, werd in 1831 door kolonel Cleerens geschonken aan koning Willem I. Daarna werd hij ondergebracht in het Koninklijk Kabinet van Zeldzaamheden. Bij opheffing van deze instelling in 1883 werd de collectie verdeeld over verschillende musea in Nederland. Daarbij ging veel informatie over de objecten verloren, ook welke van de krissen die werden overgedragen aan Museum Volkenkunde in Leiden van prins Diponegoro was geweest. Maar als gevolg van recent onderzoek van dat museum, waarbij ook Indonesische experts waren betrokken, werd de kris alsnog geïdentificeerd.
Afspraken
Een comité van Nederlandse en Indonesische experts maakte in 1975 afspraken over het overbrengen naar Indonesië van cultuurgoederen die gerelateerd zijn aan historisch belangrijke personen. In dit kader gingen eind jaren zeventig verschillende objecten van prins Diponegoro terug, zoals een speer en een zadel. De bewuste kris was toen echter al zoek en kon daarom niet worden teruggegeven. Op basis van de afspraken uit 1975 heeft minister Van Engelshoven besloten om de kris, die onderdeel is van de Rijkscollectie, over te dragen aan de Republiek Indonesië. De minister:
“Ik ben blij dat grondig onderzoek, onderschreven door Nederlandse en Indonesische experts, duidelijk heeft gemaakt dat dit de kris is waar zo lang naar is gezocht. Nu gaat deze kris weer terug naar het land waar hij thuishoort: Indonesië.”
Ook interessant: Gevangenneming van prins Diponegoro door generaal De Kock
Overzicht van boeken over de geschiedenis van Nederlands-Indië
