Als je ergens de pee (of pé) in hebt, zit het je allemaal niet mee en ben je daar flink chagrijnig van geworden. De ‘pee’ in deze uitdrukking is een afkorting van ‘de pest’, de besmettelijke ziekte die we ook wel kennen als de Zwarte Dood. Mogelijk vond men het niet altijd passend om de gevreesde ziekte voluit te noemen en koos men daarom voor een afkorting. De volledige versie is tegenwoordig ook nog zeer geregeld te horen. Dan zegt men dus: ‘ik heb er flink de pest in’.
Er zijn legio uitdrukkingen waarin met ziektes gesmeten wordt, maar doorgaans gaat het dan om verwensingen. Denk bijvoorbeeld aan krijg de pleuris of krijg de kolere. In het geval van ‘ergens de pee in hebben’ ligt dat dus anders. Vaak, maar niet altijd, wordt deze zin immers uitgesproken door de persoon die zelf chagrijnig is. Als een vakantie vanwege een staking van luchtvaartpersoneel niet doorgaat, zegt men dan dus iets als “daar heb ik enorm de pee in”. Een door velen als grover beschouwde variant is: “ergens de kanker in hebben”. Ook hier wordt dus weer een ziekte gebruikt (of misbruikt) om de woorden kracht bij te zetten.
Puntjes
Enigszins verwarrend is overigens dat er ook een (niet meer zoveel gebruikte) uitdrukking is waarin de pee voor iets heel anders staat. Als men zegt ‘alles was in de pee’ bedoelt men namelijk dat iets tot in de puntjes was verzorgd.
