George Washington – Eerste president Verenigde Staten

Hij was naast Amerikaanse opperbevelhebber de eerste president van de Verenigde Staten in de periode 1789-1797: George Washington (1732-1799). Hij speelde daarnaast een belangrijke rol in de Amerikaanse Revolutie en schreef mee aan de eerste Amerikaanse grondwet van 1789.

Jeugd

George Washington kwam op 22 februari 1732 ter wereld in een rijke familie van Engelse oorsprong. Hij werd geboren in Pope’s Creek, een plaats in Westmoreland County in Virginia. In 1657 was de overgrootvader van George vanuit Engeland naar de Verenigde Staten geëmigreerd. George was de oudste van de zes kinderen van Augustine Washington (1694-1743) en diens tweede vrouw, Mary Johnson Ball (1707-1789), die in 1731 getrouwd waren. Vader Augustine was slavenhouder, bezat enkele tabaksplantages en had het financieel aardig voor elkaar. Moeder was een vrome, geestelijk sterke maar ook eigenwijze en wrede vrouw, die een belangrijke vormende invloed had op het leven van George. Mary focuste zich op het gezinsleven en de plantage, de rest van de wereld kon haar niet boeien. George leek deels op haar: ook hij was eigenwijs, ondernemend en wilde alles onder controle hebben in zijn leven en directe omgeving. Anderzijds karakteriseerde George zichzelf als de tegenpool van zijn moeder: George was geletterd, had een brede blik en had voortdurend positieve bevestiging van anderen nodig om zich goed te voelen, aldus zijn biograaf Chernow.

In 1735, George was drie jaar, verhuisde het gezin Washington naar Little Hunting Creek. Dit was een bosrijk gebied honderd kilometer verderop. Hier betrokken ze een huis boven op een heuvel. Augustine bezat hier een enorm oppervlakte aan land (2500 acre) met een plantage. In 1738 verhuisde de familie opnieuw, nu naar een landgoed nabij Fredericksburg.

Toen George elf was, overleed zijn vader. Kort daarna verhuisde hij naar Mount Vernon. George volgde hierna thuisonderwijs en ging niet, zoals zijn stiefbroers, naar een school in Engeland. Naast les van zijn familie kreeg hij thuis ook les van een ingehuurd schoolhoofd in wiskunde, aardrijkskunde en andere vakken.

Opleiding

George volgde vanaf 1748 – hij was zestien jaar – een opleiding tot landmeter en hielp in die functie onder meer de stad Belhaven (tegenwoordig Alexandria geheten) in Virginia te ontwerpen. In zijn jonge jaren was Washington ook actief in het leger. In 1753 stond hij bijvoorbeeld aan het hoofd van een kleine militie-eenheid uit Virginia die een kamp van Franse verkenners overviel. In deze jaren lagen Frankrijk en Engeland met elkaar overhoop. Dit met name vanwege de botsende koloniale aspiraties in Noord-Amerika en de strijd om de handel in Oost-Indië. Washingtons eerste veldslag liep uit op een nederlaag. Kort hierna liet hij in de buurt van het huidige Farmington (Pennsylvania) een eerste fort bouwen, dat de naam Fort Necessity kreeg.

Op 20-jarige leeftijd overleed Georges halfbroer Lawrence, die de plantages van vader Augustine had geërfd, aan tuberculose. Hierna gingen diens landgoederen via erfenis op George over. George richtte zich vanaf toen op het plantagewerk.

Huwelijk

Op 6 januari 1759, toen George Washington 26 jaar was, trouwde hij met de welvarende weduwe Martha Dandridge Custis (1731-1802). Martha had nog twee kinderen uit een eerder huwelijk, die zij samen met George opvoedde. Het echtpaar kreeg zelf geen kinderen; vermoedelijk was George onvruchtbaar geworden door een pokkenziekte in zijn jeugd.

Het huwelijk zorgde ervoor dat George stinkend rijk werd. Hij promoveerde tot een van de rijkste en belangrijkste mannen in Virginia. George en zijn vrouw bleven de plantages die zij in bezit hadden gekregen aanhouden, zodat ze hun welvaartsniveau op peil hielden.

Politiek

In de jaren na zijn huwelijk begon George zich te roeren in de politiek. In de jaren 1760 kwam hij terecht in de volksvertegenwoordiging van Virginia. Als plantagehouder hekelde hij de regelgeving en financiële uitbuiting door de Engelse Kroon.

George kreeg een hekel aan de Engelsen. Als een van de eersten verhief hij zijn stem tegen de Britse regelzucht en de belastingen die Amerikanen moesten betalen aan een land dat ver overzee lag. Een land waar de Amerikanen politiek gezien bovendien geen vinger in de pap hadden.

Amerikaanse Revolutie en de grondwet

In september en oktober 1774, en daarna op een tweede vergadering die in perioden van 1775 tot 1781 duurde, trad George op als afgevaardigde voor Virginia in het eerste Continental Congress. Dit congres was het wetgevende orgaan van de dertien koloniën, totdat in 1789 de eerste Amerikaanse grondwet in werking trad.

Washington werd op 15 juni 1775 benoemd tot generaal van het Amerikaanse leger dat de Britten moest vechten. De Amerikanen waren zat van de Britse wetten en bemoeizucht, zoals de Proclamation Act van 1763 en de Stamp Act 1765. De groeiende politieke tegenstellingen leidden in april 1775 tot een oorlog met als eerste slagen de Slag om Lexington en de Slag om Concord.

Generaal Washington zorgde voor een gedegen training van de Amerikaanse troepen en leidde in de jaren 1777-1781 diverse slagen tegen de Engelsen. De meeste slagen verloor hij overigens. Maar Washington vocht altijd door, toonde moed en werd op die manier de kartrekker én held van de Amerikaanse Revolutie.

De Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd kregen in 1780 steun van Franse troepen, die met Engeland in oorlog waren. Dit zorgde voor een ommekeer. Beslissend was de Slag bij Yorktown (1781) in Virginia. De Fransen steunden in deze slag de Amerikanen met hun troepen en ook met bijna dertig oorlogsschepen. De Britse generaal Charles Cornwallis (1738-1805) zag zich hierdoor op 19 oktober 1781 genoodzaakt om zich over te geven. De Amerikanen wonnen hiermee de oorlog van de Britten. Ruim twee jaar later, in december 1783, verliet George Washington – die als een oorlogsheld bejubeld was – het leger en vestigde zich weer op zijn plantagegronden.

In 1787 stelde het Constitutional Congress in Philadelphia een nieuwe grondwet op en besloot zij dat er een president moest worden gekozen. Op 17 september 1787 werd de nieuwe grondwet, die begint met de beroemde woorden “We, the people…”, uiteindelijk voltooid. In 1789 trad deze grondwet officieel in werking. De grondwet creëerde een hechtere federatie van de tot die tijd vrij onafhankelijk opererende dertien koloniale staten.

George Washington als president

In 1789 trad George Washington aan als de eerste president van de Verenigde Staten, nadat hij unaniem verkozen was. Hij legde de presidentiële eed af in Federal Hall in New York City, dat in die tijd de hoofdstad van de Verenigde Staten was. Vicepresident werd John Adams (1735-1826), na Washington de tweede president van 1797-1801. George had zichzelf niet kandidaat gesteld en leidde liever een teruggetrokken leven op zijn plantages. Vanwege het grote aantal stemmen besloot hij de functie te aanvaarden.

De eerste termijn verliep voor Washington zonder grote moeilijkheden. Dat kwam door zijn eigen talent, maar ook door de kwaliteiten van de politieke medewerkers naast hem, onder wie Alexander Hamilton als Secretary of the Treasury (minister van Financiën) en Thomas Jefferson als Secretary of State: de minister van Buitenlandse Zaken en tevens de belangrijkste adviseur van de president. Een van de bekende acties van Washington tijdens zijn eerste termijn was het neerslaan van de zogenoemde Whiskey Rebellion. Toen Washington in 1791 een Bill tekende die bepaalde dat er belastingheffing op sterke drank kwam, leidde dit tot een grote opstand op het platteland van Pennsylvania, de Whiskey Rebellion. Via de Militia Act stelde Washington in 1792 lokale militaire milities in, die – onder het commando van Washington zelf die de troepen Pennsylvania binnenleidde – de opstand snel neersloegen.

Tijdens zijn tweede termijn, Washington werd in 1792 herkozen, moest Washington laveren binnen de kaders van internationale spanningen tussen Groot-Brittannië en Frankrijk, die in 1793 opnieuw met elkaar in oorlog geraakt waren. President George Washington wist de Verenigde Staten buiten dit conflict te houden.

Pensioen en overlijden

In maart 1797 droeg George Washington zijn presidentschap over aan vicepresident John Adams. George keerde terug naar zijn landgoederen in Mount Vernon en sleet daar zijn laatste dagen. Zijn laatste actie als president was een generaal pardon voor de deelnemers aan de Whiskey Rebellion.

In de late avond van 14 december 1799 stierf George Washington na een kort ziekbed. In heel de Verenigde Staten werd hij betreurd, maar ook in het buitenland. Napoleon Bonaparte bijvoorbeeld kondigde tien dagen nationale rouw af in Frankrijk om Washington te eren.

Boek: De Founding Fathers – De grondleggers van de Verenigde Staten

Bronnen ▼