Govert Flinck na 400 jaar terug in zijn geboortestad

Op 25 januari 1615 werd in de Duitse stad Kleef de schilder Govert Flinck (1615-1660) geboren. In zijn geboortestad wordt zijn 400e verjaardag gevierd met een tentoonstelling: ‘Govert Flinck: Reflecting History’. Met ongeveer 30 schilderijen en evenzoveel tekeningen en prenten geeft de tentoonstelling een doorsnee van zijn werk. Ori Gersht, hedendaagse fotograaf en videokunstenaar, werd uitgenodigd om te reflecteren op het werk van Flinck. Tom van der Molen, projectconservator in het Amsterdam Museum, werkt aan een proefschrift over Govert Flinck en werkte mee aan de tentoonstelling.

Flinck is weliswaar geboren in Kleef, maar kwam via Leeuwarden al op jonge leeftijd in Amsterdam terecht, waar hij tot zijn dood in 1660 zou werken. Zijn voornaamste claim to fame onder het grote publiek is dat hij een jaar bij Rembrandt in de leer was, de rest van zijn carrière is relatief onderbelicht. In de tentoonstelling in Kleef is werk uit alle fases van de schilder te zien.

Leerling van Rembrandt

Zo is er het ‘Portret van een 44-jarige man’ uit het Mauritshuis in Den Haag, dat lang als een schilderij van Rembrandt door het leven ging. De signatuur van Flinck is in het verleden zelfs aangepast zodat de laatste k van zijn naam voor “R” door kon gaan!

Flincks stijl was in 1637 blijkbaar zo dicht die van zijn meester genaderd dat latere kopers relatief makkelijk om de tuin geleid konden worden. Heel anders is het in 1656 en enige jaren later als Flinck twee keer het ‘Portret van Margaretha Tulp’ (uit de collectie Six in Amsterdam) schildert. Hier is Flinck toch wel ver weg van de stijl die Rembrandt en hij in de jaren 1630 hanteerden en nog verder van wat Rembrandt in de jaren 1650 deed.

Gevarieerd oeuvre

Het tekent de gevarieerdheid van Flinck’s oeuvre, hij schilderde niet alleen portretten in vele verschillende typen en stijlen, maar ook historiestukken en allegorieën. Eén van die historiestukken heeft een bijzonder verhaal. ‘Salomo’s gebed om wijsheid’ uit de Bob Jones Gallery in Greenville, South Carolina, is een kleine versie van het enorme schoorsteenstuk dat Flinck schilderde voor het Amsterdamse Stadhuis (tegenwoordig het Koninklijk Paleis op de Dam). Het kleine stuk schonk Flinck in 1659 aan de stad Kleef. Het raakt in latere eeuwen op drift om pas in de twintigste eeuw weer op te duiken in de kunsthandel. Het is nu voor het eerst weer terug in Kleef.

~ Amsterdam Museum – Tom van der Molen

Boek: De succesvolle loopbanen van Govert Flinck en Ferdinand Bol

De tentoonstelling in Museum Kurhaus in Kleef loopt tot en met 17 januari 2016. Het museum is open van dinsdag tot en met zondag van 11 tot 17 uur. Bij de tentoonstelling verscheen een catalogus, die voor € 29,50 te koop is in de museumwinkel.