Het begrip Jakobsladder kennen we uit de Bijbel, maar ook uit de meteorologie. In beide gevallen duidt het begrip op een verbinding vanuit de hemel met de aarde. Een beknopte omschrijving van het begrip.
De Jakobsladder vindt zijn oorsprong in een verhaal in het Bijbelboek Genesis. Hierin wordt beschreven hoe Jakob, een van de zogenoemde aartsvaders, onder de blote hemel in slaap valt.
“En hij geraakte op een plaats, waar hij vernachtte; want de zon was ondergegaan; en hij nam van de stenen dier plaats, en maakte zijn hoofdpeluw, en leide zich te slapen te dierzelver plaats. En hij droomde; en ziet, een ladder was gesteld op de aarde, welker opperste aan den hemel raakte; en ziet, de engelen Gods klommen daarbij op en neder. En ziet, de Heere stond op dezelve en zeide: Ik ben de Heere, de God van uw vader Abraham, en de God van Izak; dit land, waarop gij ligt te slapen, zal Ik aan u geven, en aan uw zaad.” Genesis 28:11-13
Als Jakob wakker wordt, is hij volgens het verhaal diep onder de indruk en ervan overtuigd dat hij de “poort des hemels” heeft gezien. De plek waar hij geslapen heeft noemt hij hierna Beth-el (Betel, “huis van God”). in het evangelie van Johannes lijkt verwezen te worden naar de Jakobsladder:
“Voorwaar, voorwaar zeg Ik ulieden: Van nu aan zult gij den hemel zien geopend, en de engelen Gods opklimmende en nederdalende op den Zoon des mensen.” Johannes 1:51
Jakobsladder in de meteorologie en bouw
Geïnspireerd door het Bijbelverhaal spreken weerkundigen van jakobsladders, wanneer een duidelijke lichtbundel van de zon door een gat in de bewolking straalt. Andere namen voor dit weerkundige fenomeen zijn zonneharpen of crepusculaire stralen.
De Jakobsladder komt men verder onder meer tegen in de bouw en de agrarische wereld. Daar wordt het woord gebruikt voor een lopende band die goederen omhoog transporteert.
Veel kinderen zullen bij het horen van de term denken aan speelgoed met de naam. Dit speelgoed bestaat uit een rij plankjes die met een bijzonder scharniersysteem op en neer kunnen bewegen.
Boek: Muggenzifters en zondebokken – Spreekwoorden en gezegden uit de Bijbel