Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch heeft enkele dagen geleden het schilderij Stilleven met flessen en schelp gekocht. Dit uit 1884 daterende werk van Vincent van Gogh (1853-1890) bevond zich in buitenlands particulier bezit. Na de aquarel Tuin van de pastorie te Nuenen (in 2016) en het schilderij Collse watermolen (in 2017) is dit het derde werk van Van Gogh dat het museum in drie jaar tijd heeft aangekocht.
Van Gogh schilderde het Stilleven met flessen en schelp in de herfst van 1884 toen hij in Nuenen woonde. Na een kleine restauratie zal het schilderij vanaf het najaar te zien zijn in Het Noordbrabants Museum. Daar krijgt het een ereplaats in de reeds aanwezige presentatie over Van Goghs vroege, Brabantse periode.
Vanaf eind 1883 woonde Vincent van Gogh bijna twee jaar in het Brabantse Nuenen. Tussen november 1884 en april 1885 schilderde hij negen stillevens, waaronder Stilleven met flessen en schelp. Op dit schilderij zijn – van links naar rechts – twee flessen, een tijger-kaurischelp, een houten cilinder op een koperen basis, een rookstel en een (kruit)hoorn te zien. Het Noordbrabants Museum:
“Daarbij vormden zowel de textuur van de af te beelden voorwerpen als hun plaatsing en verhouding een uitdaging voor de kunstenaar. Dat gold ook voor de afgebeelde tijger-kaurischelp. Schelpen als deze werden al in de zeventiende eeuw door kunstenaars afgebeeld: zij vormden een uitdagend object om na te tekenen en schilderen vanwege hun bolling en glanzend gevlekte huid.”
In het najaar van 1884 gaf Van Gogh les aan drie amateurschilders, waaronder de Eindhovense goudsmid Antoon Hermans. Hermans bezat een collectie antieke voorwerpen die Van Gogh bijzonder aansprak. Enkele van de op het stilleven afgebeelde voorwerpen had Van Gogh van Hermans geleend.
Lening
Het werk werd verworven voor een bedrag van 2,5 miljoen euro. Dit was mede mogelijk dankzij een lening van de provincie Noord-Brabant van 1,5 miljoen. Het resterende bedrag is afkomstig van de jaarlijkse bijdrage van de BankGiro Loterij, een legaat van de in 2012 overleden Th.M.J.A. Verstappen en Het Noordbrabants Museum Fonds. Dit fonds is in 2017 opgericht om de aankoop van bijzondere kunstwerken, restauraties en projecten mogelijk te maken.
Lees ook: Vincent van Gogh (1853-1890) – Zijn leven en werk
Boek: Van Gogh – De complete en compacte biografie