Het Noordbrabants Museum in Den Bosch heeft een schilderij van de zeventiende-eeuwse Nederlands kunstschilder Cornelis Saftleven aangekocht. Het schilderij verwijst op satirische wijze naar een belangrijke historische gebeurtenis: de uittocht van de katholieke geestelijken uit ‘s-Hertogenbosch in 1629.
Het beleg van ‘s-Hertogenbosch beheerste in 1629 maandenlang het nieuws. Kranten in heel Europa schreven er over en in dorpen en steden werd er uitgebreid over gesproken. Nieuwsgierige vorsten, edelen en rijke burgers logeerden in de omgeving van ‘s-Hertogenbosch om met eigen ogen te zien hoe de ‘onoverwinnelijke Moerasdraak’ werd bestreden.
Het Noordbrabants Museum schenkt in zijn collectieopstelling ‘Het verhaal van Brabant’ ruim aandacht aan de Tachtigjarige Oorlog. Daaronder ook verschillende, vrij realistische voorstellingen over het beleg van ‘s-Hertogenbosch in 1629. Een satirisch schilderij als dat van Saftleven is bijzonder voor de collectie. Het schilderij toont prelaten, priesters en monniken – afgebeeld als dieren en fantasiewezens – die in processie het veroverde ‘s-Hertogenbosch verlaten. Ze voeren processiekruisen, rozenkransen, gezangenboeken, kerkbanieren en heiligenbeelden met zich mee. De stoet wordt aangevoerd door een als bisschop uitgedoste olifant – een persiflage op bisschop Ophovius – die door een varken op een kruiwagen de stad wordt uitgereden. Dat alles vindt plaats onder muzikale begeleiding van monsters die afkomstig lijken uit een schilderij van Jheronimus Bosch.
Het museum kocht het werk afgelopen voorjaar op de kunstbeurs TEFAF maar heeft de aankoop deze week pas bekendgemaakt. Museumdirecteur Charles de Mooij is blij met de aankoop:
“Voor de katholieke inwoners van ‘s-Hertogenbosch moet het verschrikkelijk zijn geweest, de inname van hun stad in 1629 en het daaropvolgende vertrek van bisschop Ophovius en de mannelijke geestelijken. Voor een protestantse spotvogel als Cornelis Saftleven was het echter een buitenkansje om de katholieke clerus op de hak te nemen.”
Ook interessant: Jheronimus Bosch en de drankzucht van de kanunniken van Sint Jan
Overzicht van Boeken over de geschiedenis van Noord-Brabant
