Schandaal – Betekenis & herkomst van het begrip

Het woord schandaal kent bijna iedereen in Nederland. Al is het alleen al omdat er schandalen genoeg zijn. Maar waar komt de term schandaal eigenlijk vandaan? Wat is de herkomst van dit begrip? 

Het woord schandaal betekent een ‘aanstootgevend feit’, ‘ergerlijke zaak’ of ‘schandalige gebeurtenis’. Als synoniemen worden ook wel eens termen gebruikt als….

“…ergernis, aanstoot, opspraak, ordeverstoring, zonde, ruzie, lawaai, herrie en schande.”

Volgens etymologen is het woord taalkundig verwant aan de woorden ‘schenden’ en ‘schaamte’. De taalkundige P.H. Schröder schreef hierover in 1980 in diens werk Van Aalmoes tot Zwijntjesjager het volgende:

“Natuurlijk is er verwantschap met het zelfstandige naamwoord schande, dat uit Middelnederlands scaemde is ontstaan en dus kennelijk familie is van schaamte, maar ook van het werkwoord schenden. Van schandaal zijn twee bijvoeglijke naamwoorden afgeleid, n.l. schandalig en schandaleus.”

Herkomst van het begrip

Het woord schandaal is via het Grieks (skandalon) en Latijn (scandalum) in het Frans (scandaleux) en later in de Nederlands beland. De term komt al in de Nederlandse taal voor sinds in elk geval de Middeleeuwen: de vroegste variant (‘scandale’) gaat volgens de Etymologiebank terug tot 1291.

Ook interessant: Aan de schandpaal (nagelen)
…of: Over de herkomst van het woord mysterie
…of: Parasieten: herkomst & betekenis
Boek:  Aristoteles – Problemen. 415 vragen over melancholie, wijn, muziek, liefde etc

Bronnen ▼