Bij een verbouwing in Amsterdam-Zuid zijn vorig jaar ruim 250 unieke en schokkende foto’s uit de Tweede Wereldoorlog ontdekt. Stadsarchief Amsterdam heeft dat zaterdag bekendgemaakt.
Het gaat om foto’s die zijn gemaakt door de beruchte fotograaf Bart de Kok. Deze NSB-fotograaf was tot nu toe vooral bekend om de foto’s die hij in 1943 maakte op het Muiderpoortstation in Amsterdam waar Joden op transport werden gesteld.
De foto’s doken op tijdens een verbouwing van een huis in Amsterdam Zuid. Ze dateren uit 1941 en 1942 en werden onder meer gemaakt in opdracht van de ‘Beauftragte für die Presse’ Boijes. Fotograaf Kok moest foto’s maken van ‘politieke gebeurtenissen’. De negatieven en afdrukken van de foto’s moest hij vervolgens afleveren bij de Duitsers. Zonder dat hij daarvoor van de Duitsers toestemming had gekregen gaf hij echter ook afdrukken aan ene Jozef van Poppel. Deze man spioneerde al voor de oorlog voor de Duitsers. Aan het eind van de oorlog blijkt Van Poppel de foto’s verstopt te hebben in het huis waar ze nu gevonden zijn.
Na de oorlog werden zowel Van Poppel als Kok verhoord door rechercheurs. Daarna is het pand waar de foto’s verborgen lagen tweemaal doorzocht. De foto’s werden echter niet gevonden.
De gevonden foto’s geven onder meer een beeld van de onrust op het Rembrandtplein in de aanloop naar de Februaristaking in 1941. Er is te zien hoe er geduwd, getrokken en gevochten wordt tussen Amsterdamse politie, Joodse knokploegen, NSB’ers en Duitsers. Bart de Kok fotografeerde veel straatscènes, vaak vanuit propagandadoeleinden.
Overval diamanthandelaren
Onder de gevonden foto’s bevindt zich een serie over de beroving van, vooral Joodse, diamanthandelaren in de Amsterdamse Diamantbeurs. Op 16 april 1942 werden deze handelaren gedwongen hun diamantvoorraad bij de Duitsers in te leveren. Kok legde de gebeurtenissen met zijn camera vast. Het is dit weekend precies 69 jaar geleden dat de diamanthandelaren in de Beurs beroofd werden.
De ontdekte foto’s zijn te bekijken in de Beeldbank van het Stadsarchief.