Spartacus - Romeinse slavenleider

De Romeinse slaaf Spartacus leidde in de eerste eeuw voor Christus een grote slavenopstand die duurde van 73 tot 71 voor Christus. Over zijn jonge jaren is vrij weinig bekend. Er wordt gezegd dat hij werd geboren in Thracië, een gebied in de huidige Balkan. Ook wordt aangenomen dat Spartacus aanvankelijk deel uitmaakte van het Romeinse leger. Waarom hij precies als slaaf werd verkocht is onduidelijk.

Wel duidelijk is dat hij na als slaaf te zijn verkocht, terecht komt in de gladiatorschool in Capua, een gemeente in de Italiaanse provincie Caserta. Deze gladiatorschool was eigendom van Lentulus Batiatus.

In 73 voor Christus weet Spartacus de school met ongeveer 70 tot 80 andere slaven te ontvluchten. De voormalige slaven slaan hun kamp op bij de vulkaan Vesuvius. In de periode hierna voegen steeds meer slaven zich bij wat het leger van Spartacus wordt. Volgens sommige bronnen staat de slavenleider op een gegeven moment aan het hoofd van een leger van ongeveer 100.000 slaven. Hij slaagt erin met zijn leger een aantal aanvallen van de Romeinen af te slaan.

In 72 voor Christus trekt Spartacus met zijn leger naar Gallië. Hier stuit zijn leger verschillende keren op Romeinse legers. Spartacus trekt hierna naar het zuiden en slaat zijn kamp op bij de zuid-Italiaanse stad Reggio Calabria. Vermoedelijk was hij van plan om over te steken naar Sicilië.

Spartacus in de val

De Romeinse leiders zijn het er rond die tijd eindelijk over eens dat ze het verzet van de slaven serieus moeten nemen. De Romeinse politicus en generaal Marcus Licinius Crassus (115–53 voor Chr.) trekt hierop met een leger naar het zuiden. Spartacus weet aanvankelijk met zijn leger door de linies van Marcus Crassus heen te breken, maar wordt uiteindelijk achterhaald door de legioenen van Crassus. De Romeinse generaal verslaat dan het leger van de voormalige slaaf. Men vermoedt dat Spartacus zelf tijdens deze slag ook om het leven komt. Ongeveer 6.000 van zijn volgelingen weten te vluchten maar worden later toch gevangen genomen en ter dood gebracht door middel van kruisiging.

Gekruisigde slaven in het oude Rome (Fyodor Bronnikov, 1878)

Films

Het verhaal van de slavenleider is in de loop der tijd voor velen een inspiratiebron geworden. Onder meer schrijvers, politici en revolutionairen lieten zich door zijn verhaal inspireren. In 1916 wordt in Duitsland de Spartacusbond opgericht, een radicaal-linkse en communistisch georiënteerde organisatie die in 1919 tevergeefs probeert de regering omver te werpen.

Regisseur Stanley Kubrick maakt in 1960 een film over het leven van de slavenleider. Deze film, met Kirk Douglas als Spartacus, won vier Oscars. In 2004 verschijnt er een nieuwe film, ditmaal van de hand van regisseur Robert Dornhelm.