Unieke ontdekking: middeleeuwse bouwtekening gevonden op houten plank

Tijdens een opgraving in het Oost-Vlaamse Maldegem hebben archeologen op een plank een duizend jaar oude bouwschets van een woning aangetroffen. Mogelijk gaat het om de vroegste middeleeuwse bouwtekening ooit gevonden in Europa.

De plank is gevonden op een nieuw industrieterrein in de Maldegemse deelgemeente Adegem. Medewerkers van archeologisch bedrijf BAAC Vlaanderen stuitten hier enkele jaren geleden tijdens een opgraving op sporen van tientallen gebouwen, waterputten en schuurtjes, daterende uit de IJzertijd, Romeinse tijd en Middeleeuwen.

De tientallen planken van de waterputten werden gewassen en gefotografeerd. Deze week is bekendgemaakt dat een van deze planken een bijzonder detail bevat: een bouwschets van een houten plattelandswoning. Nader onderzoek heeft aangetoond dat de balk vermoedelijk rond het jaar 1000 is gebruikt door iemand die het kennelijk nodig vond om de structuur van een gebouw weer te geven. De archeologen spreken van een unieke ontdekking en een topstuk in de Vlaamse archeologie. Voor zover bekend zijn in Vlaanderen (en wellicht zelfs Europa) niet eerder originele bouwschetsen uit deze periode gevonden. BAAC:

Het bewijst, zwart op wit, hoe dit type bouwwerk boven het maaiveld werd gebouwd, hoeveel verdiepingen er waren en hoeveel hout nodig was. Het biedt daarnaast een inkijk in de economie en sociale achtergrond van zo’n woning.

Archeologen vinden doorgaans enkel informatie over de plattegrond van historische bouwwerken aan de hand van grondverkleuringen op de plaats waar ooit houten pijlers stonden.

De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat het om een tekening gaat van iemand met kennis van zaken en dus niet een ‘krabbeltje’ is van bijvoorbeeld een kind. Het dakgebinte en de verschillende verbindingen maken duidelijk dat het gaat om een echte bouwtechnische tekening. Mogelijk is ook een deel van de fundering te zien.

Later is de houten plank kennelijk gerecycled en verwerkt in de beschoeiing van een waterput, waardoor de tekening goed bewaard bleef. De plank bleef hierdoor namelijk honderden jaren onder de waterspiegel en rotte niet weg, iets wat wel zou zijn gebeurd als het voorwerp blootgesteld was aan een meer zuurstofrijke omgeving. Het object wordt geconserveerd en daarna nader onderzocht. In de toekomst krijgt de plank een plaats in het Provinciaal Erfgoedcentrum in Ename, een deelgemeente van Oudenaarde.

Bronnen ▼