Divide et impera
In 58 v.Chr. trekt Caesar over de Alpen en begint aan een reeks veldtochten in Gallië. Door het gebruik van grof geweld en het principe divide et impera, verdeel en heers, boekt Caesar overwinning na overwinning. Hij stuit uiteraard op verzet, maar van georganiseerde opstand is geen sprake.
Dit verandert op het moment dat de jonge edelman Vercingetorix in Gergovia besluit zich te verzetten. Door de plaatselijke adel, waaronder zijn oom Gobanitio, worden hij en zijn medestanders verbannen uit de stad. Zij vinden het zeer riskant zich tegen de Romeinen te verzetten. Vercingetorix is echter vasthoudend en brengt een ‘leger van armen’ op de been, neemt zijn stad Gergovia in en wordt onthaald als koning.
Vereniging
De jonge edelman sluit allianties met andere stammen. Uit deze stammen neemt hij gijzelaars om zich te verzekeren van onvoorwaardelijke trouw en loyaliteit en krijgt het opperbevel van het nieuw gevormde Gallische leger. Het lukt hem dus de normaal zo verdeelde Galliërs te verenigen. Saillant detail is dat de vader van Vercingetorix, Celtillus, eerder door zijn eigen volk is omgebracht omdat hij koning wilde worden van Gallië.
Verschroeide aarde
Vercingetorix en zijn Galliërs zitten Caesar goed in de weg. De Gallische stammen voeren bliksemaanvallen uit op het grote en langzamere Romeinse leger waarna ze zich vaak terugtrekken in natuurlijke fortificaties: posities beschermd door bijvoorbeeld wouden, bergen, rivieren en moerassen. Ook gebruikt hij moderne oorlogsstrategieën zoals de tactiek van de verschroeide aarde: hij laat Galliërs hun eigen dorpen, steden en gewassen platbranden. In combinatie met het afsnijden van Romeinse aanvoerwegen leidt dit tot grote problemen in de bevoorrading van de legioenen.
De Galliërs winnen zo nu en dan een kleine veldslag, maar slagen er niet in Caesar een halt toe te roepen. De Romeinen nemen Avaricum (het huidige Bourges) in, de hoofdstad van de Bituriges Cubi. Ze slachten de hele bevolking af, 120.000 mensen. De volgende grote slag is een belangrijke voor Vercingetorix: Gergovia. De Gallier wint, maar verliest een groot deel van zijn leger.
Alesia
De Gallische koning ziet zich genoodzaakt een veilig heenkomen te zoeken en trekt naar de versterkte stad Alesia, het tegenwoordige Alise-Saint-Reine. Net buiten de stadsmuren levert hij nog slag met de legioenen van Caesar. De Galliërs zijn in de meerderheid, maar verliezen. Vercingetorix verschanst zich in Alesia terwijl de Romeinen de vesting omsingelen.
Julius Caesar laat een dubbele vestingwal aanleggen bestaande uit wachttorens, muren en loopgraven. De binnenste wal, met een lengte van elf kilometer, is bedoeld om te voorkomen dat Vercingetorix en zijn mannen uitbreken. De dertien kilometer lange buitenwal heeft tot doel de Romeinse belegeraars te beschermen tegen aanvallen van Gallische hulptroepen. En met succes. Een Gallisch ontzettingsleger van 250.000 krijgers slaagt er niet in hun kompanen in Alesia te bevrijden. Vercingetorix lukt het op zijn beurt niet door de Romeinse linies heen te komen.
Overgave
Na zes weken ziet hij zich genoodzaakt zich over te geven aan Caesar om zijn mannen te redden van de hongerdood. De Gallische koning wordt gevangen genomen en opgesloten in het Tullianum, onderdeel van de Mamertijnse gevangenis aan het Forum Romanum. In 46 v.Chr., vier jaar later, wordt Vercingetorix in Rome publiekelijk gewurgd.
Lees ook: Julius Caesar
Meer Romeinse Rijk
