Donderdagochtend is in de binnentuin van Rijksmuseum Boerhaave in Leiden een zogeheten Tuberculosehuisje geplaatst. Het kleine houten huisje herinnert aan de periode 1920-1930, toen Nederland op grote schaal met tuberculose (TBC) werd geconfronteerd.
Zo’n tien jaar geleden schonk een particuliere eigenaar het museum het vooroorlogse TBC-huisje. Het huisje stond in zijn tuin en deed dienst als schuurtje. De natuurelementen hadden duidelijk hun sporen nagelaten op het houten gebouwtje, dat nu minstens tachtig jaar oud moet zijn. Het huisje is recent gerestaureerd. Tijdens het werk trof men onder later aangebrachte verflagen sporen van de oorspronkelijke kleur. Het huisje is inmiddels teruggebracht in deze grasgroene kleur.
Vroeger konden deze demontabele TBC-huisjes bij een kruisvereniging of een sanatorium gehuurd of gekocht worden. Zo kreeg een tuberculosepatiënt die geen geld had voor een dure kuur in de frisse berg- of zeelucht, toch de kans om van heilzame rust, licht en zuivere lucht te genieten. TBC-huisjes stonden bij elkaar op het terrein van de kruisvereniging en soms in de tuin van de TBC-patiënt. De demontabele huisjes waren voorzien van veel glas en stonden op een draaicirkel, zodat ze met de zon konden meedraaien. Vaak lagen patiënten maandenlang in zo’n huisje om hun gezondheid weer terug te krijgen. Rijksmuseum Boerhaave:
“We hebben het huisje getransformeerd tot een historische kijkdoos met meubilair, foto en film die meer inzicht geven aan de behandelingen van destijds. De blik op het verleden is aangevuld met informatie van actueel medisch onderzoek naar het opsporen, de bestrijding en de genezing van TBC.”
Antibiotica
Lange tijd dacht men dat TBC erfelijk was, totdat de Duitse arts Robert Koch in 1882 de bacterie ontdekt die de ziekte veroorzaakt. Door de komst van antibiotica is TBC vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw goed te behandelen. Tot die tijd waren frisse lucht en zonlicht de enige therapie.
Ook interessant: Tijdschrift sanatorium Zonnestraal en de strijd tegen TBC
Boek: De witte dood – Een geschiedenis van de tuberculose
