De doodsoorzaken van alle 700.000 Amsterdammers die tussen 1854 en 1940 zijn overleden kunnen ons veel leren over de geschiedenis van onze gezondheid. Historisch demografen van de Radboud Universiteit gaan ze daarom onderzoeken. Met hulp van vrijwilligers, want de registers met informatie moeten allemaal worden ingevoerd. Op 24 oktober wordt het project gelanceerd.
In samenwerking met het stadsarchief van Amsterdam zijn historisch demografen van de Radboud Universiteit gestart met de volledige digitalisering van het doodsoorzakenregister. Een bijzondere bron. Projectleider Angélique Janssens:
‘Het is uitzonderlijk dat er voor zo’n lange periode van zoveel mensen data op individueel niveau beschikbaar is, en dat het zo nauwkeurig geadministreerd is.’
Citizen science
Vrijwilligers kunnen via het webplatform Velehanden.nl meewerken aan het bijeenbrengen van data. Zo ontstaat de basis voor een digitaal archief met de adressen, leeftijden, sekse, huwelijkse staat en beroep van Amsterdammers en hun doodsoorzaken. Met het project willen de wetenschappers een unieke digitale database tot stand brengen, waarin de individuele doodsoorzaken voor de gehele Amsterdamse bevolking tussen 1854 en 1940 zijn opgenomen.
Epidemiologische transitie
De periode 1854-1940 is een cruciale periode in de ontwikkeling van de volksgezondheid, waarin er volgens de theorie van de epidemiologische transitie een radicale verschuiving zichtbaar zou moeten zijn in het doodsoorzakenpatroon van infectieziekten naar verouderingsziekten. Hoofdvraag van het project is hoe dit patroon er voor Amsterdam uit ziet.
Janssens wil nog vele andere mysteries oplossen met behulp van dit materiaal.
‘De zuigelingensterfte bijvoorbeeld. Daarin zien we grote verschillen tussen religieuze groepen. In Joodse gezinnen stierven veel minder baby’s dan in katholieke gezinnen. Waar zit dat in? Of neem de veel slechtere overlevingskansen van volwassen mannen in vergelijking met vrouwen. Hoe komt dat?’
De uiteindelijke database zal uit de doodsoorzaken van alle Amsterdammers binnen deze bijna honderd jaar bestaan.
Boeken over de geschiedenis van Amsterdam
