Een dag lang in een volle kerk bidden, psalmen zingen en donderpreken aanhoren over je zondigheid, dat deden achttiende-eeuwse Nederlanders tijdens een bededag na een ramp. Hadden die rituelen zin? Volgens historicus Adriaan Duiveman wel.
Hoogleraar Duitslandstudies Paul Sars ontwikkelde met een team van studenten en docenten studiematerialen waarmee leerlingen zich verdiepen in de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Nijmeegse Universiteitsbibliotheek herbergt de oude boekencollectie van vrouwenklooster Soeterbeeck. Twaalf jaar geleden begonnen Hans Kienhorst en Ad Poirters, beiden filoloog en boekhistoricus, aan een studie over de historische bibliotheek van de zusters.
"Historische claims, zorgvuldig gefabriceerde mythen en andere verdraaiingen van het verleden stonden centraal in de aanloop naar de huidige oorlog en de legitimering ervan. Historische argumenten worden als wapen gebruikt in dit conflict."
"Weinig Gelderlanders voelen zich echt Gelders, zoals Brabanders zich bijvoorbeeld Brabander voelen. Mensen voelen zich hier eerder Achterhoeker, Nijmegenaar of Veluwenaar – terwijl er genoeg is dat ons bindt."
‘Herinnering aan Holland gaat eigenlijk meer over Gelderland’
Hoewel vrouwen vanaf de jaren zestig een steeds belangrijkere en meer zichtbare rol gingen spelen in de maatschappij, is dat niet terug te zien in de literatuur: de positie van vrouwelijke personages in romans blijft achter bij die van mannen. Dat blijkt uit kwantitatief onderzoek van letterkundige Roel Smeets, die algoritmes losliet op boeken uit de jaren 1960 en 2010.
Rampen zoals overstromingen veroorzaken veel leed, maar kunnen tegelijkertijd het nationale bewustzijn versterken. In de negentiende eeuw ontstond volgens historicus Fons Meijer een zeker ‘rampennationalisme’.
Het ontstaan van het rampennationalisme
Het Nederlandse veteranenbeleid is ontwikkeld in de tijd dat de psychische aandoening PTSS bekend werd. Daardoor ligt de focus volgens De Reuver misschien te veel op erkenning en zorg voor veteranen die te lijden hebben onder hun oorlogservaring, terwijl zij een minderheid vormen.
Vandaag gaat een groot onderzoek van start waarin historici samen met vrijwilligers de gehele Surinaamse bevolking tussen 1830 en 1950 in kaart proberen te brengen. De onderzoekers willen zo meer inzicht krijgen in de doorwerking van de slavernij en de koloniale tijd in de Surinaamse samenleving.
Het gebedenboek dateert van omstreeks 1500 en verkeert nog in originele, niet gerestaureerde staat. Het is gebonden in een leren band met stempels van Sint Servaas, bevat ingeplakte miniaturen, eigendomsnotities en andere gebruikssporen. Het bijna negenhonderd bladzijden tellende boek bevat bovendien opvallend veel literair complexe teksten met rijke beeldspraak.
Aan het einde van de negentiende eeuw was sport een activiteit voor een handvol elitaire jonge mannen. Vijftig jaar later waren sportvelden in alle uithoeken van het land te vinden, was gymnastiek een verplicht onderdeel van de lesprogramma’s en deden Nederlanders buiten school- en verenigingsverband fanatiek aan lichamelijke opvoeding en sport.
Nederland sterker met de kracht van sport
Sportbobo Pim Mulier stond aan de wieg van de introductie van vele sporten in Nederland, waaronder het voetbal. Althans, dat is het klassieke verhaal. Volgens promovendus Jan Luitzen moet dat beeld bijgesteld worden.
Op 25 oktober 1944 voltooide Cornelis Hendrikus de Kat zijn studie rechtsgeleerdheid aan de Roomsch Katholieke Universiteit Nijmegen, tegenwoordig de Radboud Universiteit. Daarmee legde hij als eerste student examen af in bevrijd Nederlands gebied.
Historicus Aad Haverkamp geeft een cultuurhistorische analyse van de levensverhalen van Nederlandse sporters en hun maatschappelijke context.
Biografieën in beweging – Aad Haverkamp
Gedurende zijn gehele politieke carrière was Jelle Zijlstra het spiegelbeeld van PvdA-leider Den Uyl. Beiden waren econoom, hadden de crisis van de jaren dertig meegemaakt en hadden een gereformeerde achtergrond.
Die strijd tegen het water heeft in de loop der eeuwen onze identiteit vormgegeven. Hoe komt dat dit in onze identiteit verankerd zit?
Nijmegen is als stad exemplarisch voor de Nederlandse oorlogsgeschiedenis. Historicus Lennert Savenije promoveert op 17 april aan de Radboud Universiteit op een onderzoek naar verzet en collaboratie in Nijmegen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij laat zien hoe de scheidslijn tussen en verzet en collaboratie fluctueerde, hoe beide kanten op elkaar reageerden en hoe een onderstroom van ‘kleine’ daden het grote
Een veelkleurige geschiedenis
Wie in Nederland mag een minister of staatssecretaris de laan uit sturen? En waarom? In haar proefschrift schetst historica Anne Bos de geschiedenis van bewindslieden die zich in de laatste helft van de twintigste eeuw gedwongen voelden voortijdig hun ontslag in te dienen. Zij laat aan de hand van veelal niet eerder geraadpleegd archiefmateriaal zien welke afwegingen politici voorafgaand aan
Verloren vertrouwen – Afgetreden ministers en staatssecretarissen
Onderzoekers van het Bosch Research and Conservation Project (BRCP) van de Radboud Universiteit hebben de oorspronkelijke opdrachtgever geïdentificeerd van het ‘Laatste Oordeel’, een van de belangrijkste schilderijen van Jheronimus Bosch (1450-1516). Het onderzoeksresultaat wordt gepubliceerd in het februarinummer van The Burlington Magazine dat is gewijd aan kunst uit de Nederlanden.
Koorbanken waren de zitplaatsen voor de geestelijken in het kerkkoor. Ze behoorden in heel West-Europa tot het vaste meubilair van kapittel- en kloosterkerken.
Sociale media zijn niets nieuws, in de zestiende en zeventiende eeuw gebruikten we ze ook al.
Vriendenboekjes van adellijke vrouwen