Witte Donderdag – De dag vóór Goede Vrijdag

In de kerkelijke traditie staat de donderdag voor Goede Vrijdag bekend als Witte Donderdag. Op deze dag, waarop het laatste avondmaal wordt herdacht, begint het zogeheten Paastriduüm (of Triduum Sacrum), de dagen waarin gelovigen de verlossing gedenken en opnieuw beleven. De kleur wit verwijst naar de kleur die in de katholieke liturgie op deze dag wordt gebruikt.

Het Laatste Avondmaal (Missa in Cena Domini) vond kort voor de kruisdood van Jezus plaats. Op deze dag vierde Jezus met zijn apostelen het joodse Pesachfeest, waarbij het einde van de joodse slavernij in Egypte en de uittocht uit Egypte worden herdacht. Tijdens deze maaltijd stelde Jezus het Heilig Avondmaal (Eucharistie) in en maakte hij bekend dat hij door één van zijn apostelen zou worden verraden. De apostel Judas Iskariot verliet hierop de ruimte en leverde zijn meester korte tijd later uit aan een groep hogepriesters, tempelwachters en gewapende mannen. Dit zou uiteindelijk uitmonden in de kruisiging van Jezus.

Jezus waste aan bet begin van het Laatste Avondmaal de voeten van zijn volgelingen, als teken van zijn dienstbaarheid en de bereidheid om de minste te willen zijn. Het evangelie van Johannes vermeldt:

“Jezus, wetende, dat de Vader Hem alle dingen in de handen gegeven had, en dat Hij van God uitgegaan was, en tot God heenging, Stond op van het avondmaal, en legde Zijn klederen af, en nemende een linnen doek, omgordde Zichzelven. Daarna goot Hij water in het bekken, en begon de voeten der discipelen te wassen, en af te drogen met den linnen doek, waarmede Hij omgord was.” Johannes 13:3-5 (online-bijbel.nl)

Witte Donderdag: begin van het lijden

Tijdens Witte Donderdag komen veel gelovigen bijeen voor een speciale viering. Deze dag markeert het begin van het lijden van Jezus. Tijdens vieringen wordt het Laatste Avondmaal herdacht, staat men stil bij de aanstaande doodsstrijd van Jezus in de tuin van Getsemane en soms vindt een voetwassing plaats. In de katholieke kerken is het vaak gebruik om kruisbeelden tijdens deze viering met een wit (of paars) kleed af te dekken.

Bronnen ▼