Zaligverklaring Pius XII blijft gemoederen bezig houden

Paus Benedictus XVI zal het decreet voor zaligverklaring van paus Pius XII voorlopig niet ondertekenen. Pater Gumpel, postulator in de zaak, heeft dat vrijdag laten weten tegenover het Italiaanse persbureau ANSA.

De paus zou het decreet voor zaligverklaring van zijn voorganger voorlopig niet ondertekenen om zo te voorkomen dat er barsten komen in de relatie tussen de Katholieke Kerk en de joodse gemeenschap. Het Vaticaan heeft de uitspraken van Gumpel echter veroordeeld.

Een zaligverklaring van Pius XII (1876-1958) ligt gevoelig. Verschillende joodse organisaties verwijten de paus, die van 1939 tot 1958 het Vaticaan bewoonde, dat hij niets heeft gedaan tegen de Holocaust. Paus Benedictus XVI zegt juist dat zijn voorganger geen gelegenheid voorbij liet gaan om joden te redden.

Relatie

Oktober vorig jaar werd de zaligverklaring voorlopig uitgesteld omdat paus Benedictus tijd nodig had om over de zaak na te denken. Volgens Gumpel lieten Joodse leiders tijdens recente ontmoetingen blijken dat de relatie tussen de Kerk en de Joodse gemeenschap een grote klap zou krijgen als Pius XII zalig zou worden verklaard. Deze uitlatingen hebben er volgens hem voor gezorgd dat de paus het decreet voor zaligverklaring voorlopig niet zal ondertekenen.

Het Vaticaan heeft inmiddels gereageerd op de uitlatingen van pater Gumpel. In een officiële verklaring stelt het Vaticaan dat de beslissing het decreet te ondertekenen “exclusief” bij de paus ligt en dat Benedictus volledig vrij moet worden gelaten in zijn overwegingen en beslissingen.

Intern probleem

Volgens de opperrabbijn van Rome, Riccardo Di Segni, is de zaligverklaring van paus Pius XII in eerste instantie een intern probleem van de Katholieke Kerk. Tegenover ANSA zei hij dat het een complexe zaak betreft waarover ook binnen de Katholieke Kerk verschillend wordt gedacht.

Over Paus Pius XII gaan verschillende verhalen rond. Waar sommigen hem verwijten niets te hebben gedaan tegen de Holocaust, zijn anderen van mening dat hij in het geheim veel Joden het leven redde. De Amerikaanse stichting Pave the Way verklaarde onlangs tegenover het persagentschap Zenit bijvoorbeeld dat “Pius XII hoogstwaarschijnlijk meer Joden heeft gered dan alle religieuze en politieke leiders van de wereld bij elkaar”. De organisatie beweert over documenten te beschikken waaruit blijkt dat de ‘oorlogspaus’ tijdens de Tweede Wereldoorlog vele Joden het leven redde.

Boek: Boek: Hitlers paus, verborgen geschiedenis van Pius XII