Abraham Lincoln (1809-1865) – De 16e president van de VS

4 minuten leestijd
Abraham Lincoln (1809-1865)
Abraham Lincoln (1809-1865)

Abraham Lincoln is de zestiende president van de Verenigde Staten. Hij regeerde van 1861 tot 1865 en wordt vaak liefkozend Abe genoemd.

Abraham Lincoln
Abraham Lincoln
Abraham Lincoln is de verpersoonlijking van de Amerikaanse droom. Hij groeit op als arme jongen, maar schopt het uiteindelijk tot president van een van de belangrijkste landen ter wereld. De eerste jaren van zijn leven woont hij in Kentucky. Op zijn zevende verhuist het baptistengezin naar Indiana. Als 10-jarige jongen verliest hij zijn moeder, Nancy Hank Lincoln. Ze overlijdt na het drinken van vergiftigde melk.

Advocaat

Lincoln verhuist in 1830 naar het plaatsje New Salem in Illinois. Hij leert zichzelf lezen en schrijven en neemt tal van banen aan. In zijn vrije tijd studeert hij onder meer rechten en advocatuur. In 1837 wordt hij toegelaten tot de advocatuur. Twee jaar later trouwt hij met Mary Todd. In de elf jaar die hierop volgden, krijgt het stel vier kinderen: Robert, Edward, William en Thomas.

Abraham Lincoln en de slavernij

In 1846 wordt Lincoln volksvertegenwoordiger. In de periode dat hij in het Congres zit, verzet hij zich fel tegen de Mexicaanse oorlog en slavernij. Een overheidsfunctie krijgt hij hierdoor niet. Zijn partij (de liberalen) is niet zo blij met de mening van Lincoln.

Rond deze periode is in de Verenigde Staten een felle strijd gaande tussen de zuidelijke staten die vinden dat de slavernij in het hele land moet worden ingevoerd en de noordelijke staten, die juist vinden dat de slavernij van de zuidelijke staten een halt moet worden toegeroepen.

Landelijke bekendheid

Nadat in 1854 de Republikeinse Partij – die tegen de slavernij is – opgericht is, wijzen de Republikeinen van de staat Illinois Abraham Lincoln vier jaar later aan als kandidaat voor de Senaatsverkiezingen. Lincoln verliest de strijd van de democraat Stephen Douglas, maar is gedurende de campagne wel nationaal bekend geworden.

Twee jaar later is Lincoln kandidaat voor de Republikeinen tijdens de presidentsverkiezingen. Hij wint de verkiezing en wordt zo de 16e president van de Verenigde Staten. Op 4 maart 1861 legt hij zijn eed af. In het noorden wordt Lincoln beschouwd als vrij gematigd politicus, maar veel ‘slavenstaten’ in het zuiden zien zijn komst met lede ogen aan. Daar ziet men de nieuwe president vooral als een fanatieke tegenstander van de slavernij. Tijdens zijn inauguratie probeert Lincoln de zaak nog te sussen en verklaart hij:

“Het is niet mijn bedoeling mij direct of indirect te bemoeien met het instituut van de slavernij in de Verenigde Staten, zoals dat daar bestaat. Naar mijn mening bezit ik daartoe niet het recht en ik voel er geen aandrang toe.”

Burgeroorlog

Op het moment dat Lincoln de eed aflegt, hebben zeven zuidelijke staten van de Verenigde Staten hebben zich echter al van de VS afgescheiden. Ze vormden gezamenlijk de zogenaamde Geconfedereerde Staten van Amerika. De federale regering laat dit niet onbeantwoord en stuurt troepen naar Fort Sumter voor de kust van Charleston, om de vesting aldaar te versterken. op 12 april 1861 vallen geconfedereerde troepen het federale fort aan. Direct na zijn benoeming tot president staat Lincoln hiermee al voor de grootste crisis uit de Amerikaanse geschiedenis: de Amerikaanse Burgeroorlog is begonnen.

Emancipatieproclamatie
Emancipatieproclamatie
Gedurende Lincoln’s presidentschap woedt deze burgeroorlog. Hoewel de noordelijke staten die Lincoln vertegenwoordigt rijker zijn dan de zuidelijke, boeken de zeven ‘slavenstaten’ aanvankelijk overwinning na overwinning. De noordelijke staten bestrijden de Geconfedereerde Staten onder de naam ‘De Unie’.

Emancipation Proclamation

Na twee jaar burgeroorlog spreekt Abraham Lincoln de Emancipation Proclamation uit. Deze wordt op 1 januari 1863 van kracht en bepaalt dat alle slaven uit het zuiden vanaf dat moment vrij zijn. Deze maatregel wordt niet alleen uit morele oogpunten genomen. Groot voordeel voor de Unie is ook dat slaven nu tot het leger kunnen worden toegelaten.

Hoewel in de Emancipation Proclamation al gesproken wordt over de vrijheid van slaven, wordt de slavernij in 1865 pas echt afgeschaft. In dat jaar wordt op 31 januari het Dertiende Amendement op de grondwet aangenomen.

In 1862 valt de zuidelijke generaal Robert E. Lee de staat Maryland binnen. Lincoln besluit hierop generaal McClellan weer in dienst te nemen. Deze generaal, die bekendstaat als een lastige man, slaagt erin de opmars van de Geconfedereerde Staten te stuiten.

Verbeelding van de moord op 14 april 1865 in Ford's Theatre, lithografie, omstreeks 1865.
Verbeelding van de moord op 14 april 1865 in Ford’s Theatre, lithografie, omstreeks 1865.

Moord op Abraham Lincoln

Ironisch genoeg wordt Lincoln vermoord op Goede Vrijdag van het jaar 1865. John Wilkes Booth schiet de 16e president van de Verenigde Staten neer in Ford’s Theatre, een schouwburg in Washington. Booth, een toneelspeler en zuidelijk activist, schiet de president op 14 april in het achterhoofd. Een dag later sterft Lincoln in Petersen House. In Springfield wordt de president op 4 mei bijgezet in de familiekelder op het Oak Ridge kerkhof.

De moord vindt plaats amper een week nadat de zuidelijke generaal Lee zich overgegeven heeft aan de beroemde generaal van de Unie: Ulysses S. Grant.

Mount Rushmore
Mount Rushmore
Een portret van Abraham Lincoln is te zien in Mount Rushmoure. Vierhonderd arbeiders werkten aan het monument in de Black Hills bij Keystone (South Dakota). Het monument werd gemaakt tussen 1927 1941 en staat voor de geschiedenis van de Verenigde Staten. Behalve Lincoln, zijn ook de portretten van George Washington, Thomas Jefferson en Theodore Roosevelt uitgehouwen.

Beroemde citaten van Abraham Lincoln

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken. Steun ons werk

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 54.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×