De zoete wraak der Mongolen

Een van de grootste Mongolen aller tijden is de veldheer Timoer Lenk (1336-1405). In zijn regeerperiode verliest Lenk geen enkele veldslag en bouwt hij op de puinhopen van het grote Mongoolse Rijk van Dzjengis Khan (1162-1227) een nieuw imperium op. Dat gebeurt niet zachtzinnig: Timoer Lenk, zijn achternaam verwijst naar zijn kreupelheid, is gespecialiseerd in het afhakken en verbranden van hoofden. Lenks onbegrensde moordzucht leidt dan ook tot de dood van liefst 17 miljoen mensen. Echter… volgens een legendarisch, waargebeurd verhaal heeft Lenk nóg 20 miljoen doden op zijn geweten: de Russen die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen.

De Mongolen begraven hun leiders op een geheime plek. Als Timoer Lenk in 1405 overlijdt, begeleidt een groep onderdanen het lijk de steppen op. Toevallige passanten die de begrafenisstoet onderweg tegenkomen, zijn potentiële verklikkers en worden daarom ter plekke een kopje kleiner gemaakt. Maar ook de stoet die de begrafenis heeft geregeld, wordt bij terugkomst vermoord door andere Mongolen, een proces dat zich enkele keren herhaalt om te garanderen dat niemand het graf van de Mongoolse leiders ooi zal kunnen traceren.

Mongoolse vloek

Het graf van Lenk blijft ruim 500 jaar geheim, tot op 22 juni 1941 de Russische forensisch archeoloog Mikhail Gerasimov (1907-1970) Lenks laatste rustplaats blootlegt, in de plaats Samarkand in Oezbekistan. Volgens een legende protesteert de bevolking van Samarkand tegen het openen van het graf, want dan komt een oude Mongoolse vloek uit: Lenk gaat dan zeker wraak nemen. Gerasimov en zijn team trekken zich hier natuurlijk niks van aan en gaan aan de slag.

In het gouden mausoleum, dat qua indeling en uiterlijk exact voldoet aan de beschrijvingen van middeleeuwse historici, vindt het archeologische team een partij menselijke resten. De verwondingen aan rechterarm en -been leiden tot de conclusie dat de restanten moeten toebehoren aan de Mongools generaal Timoer Lenk.

“Operatie Barbaar-rossen”

Exact op diezelfde dag, 22 juni 1941, verraadt Duitsland zijn bondgenoot door de Sovjet-Unie met een enorme troepenmacht binnen te vallen. Deze gebeurtenis gaat de geschiedenis in als “Operatie Barbarossa”. Wat mij betreft mag deze naam omgedoopt worden in “Operatie Barbaar-rossen”: voor de Russen betekent deze dag het begin van een dramatische oorlog, die aan 20 miljoen landgenoten het leven kost. De wraak van Timoer Lenk was zoeter dan zoet…

Meer historische trivia