Duits ultimatum te zien in stadhuis Rotterdam

In het stadhuis van Rotterdam is aankomende dinsdag het ultimatum te zien dat de Duitsers aan het begin van de Tweede Wereldoorlog opstelden. Het document wordt tentoongesteld naar aanleiding van de jaarlijkse 14 mei-herdenking.

Het ultimatum getuigt van een van de meest aangrijpende gebeurtenissen uit de Rotterdamse geschiedenis: het bombardement op de stad. Het stuk, een doorslag, is dinsdag van 9.00 tot 17.00 uur te bekijken in de hal van het Rotterdamse stadhuis.

De achtergrond

Na de Duitse aanval op Nederland en op Rotterdam op 10 mei 1940 volgde er bij de Maasbruggen een hevige strijd tussen de Duitse en de Nederlandse troepen, zij beschoten elkaar over de Maas heen. Door de hardnekkige verdediging van de Nederlandse mariniers konden de Duitse eenheden niet verder oprukken.

Om de overgave te bespoedigen stuurde commandant van de Duitse troepen R.K.F Schmidt in de ochtend van 14 mei 1940 een ultimatum aan de Rotterdamse bevelhebber P.W. Scharroo en burgemeester P.J. Oud. ‘Als de weerstand niet binnen twee uur wordt gestaakt dreigt ‘volledige vernieling’ van de stad’ is de boodschap van het in gebrekkig Nederlands opgestelde stuk. Een handtekening ontbreekt, het ultimatum is alleen ondertekend met de woorden ‘De kommandant van de Duitsche troepen’.

Naam, militaire rang en handtekening

Vijf kwartier na ontvangst stuurde commandant Scharroo een antwoord terug naar de Duitsers. Hij stelde dat een dergelijk voorstel tot overgave alleen in overweging kon worden genomen als het ultimatum voorzien was van de naam, militaire rang en handtekening van de Duitse commandant.

Hoewel commandant Schmidt van de Duitse strijdkrachten nog pogingen deed het bombardement uit te stellen om te kunnen onderhandelen, werd hieraan van hogerop geen gehoor gegeven. Op 14 mei 1940 rond half twee ’s middags werden het Rotterdamse centrum, Kralingen, de Provenierswijk, het Oude Noorden en het Liskwartier doelwit van Duitse Heinkel-bommenwerpers. In minder dan twintig minuten werd het hart van de historische binnenstad verwoest. In totaal kwamen als gevolg van dit bombardement 800 tot 900 mensen om. Meer dan 30.000 woningen en panden werden verwoest.

De expositie van het Duitse ultimatum maakt deel uit van de herdenkingsactiviteiten op 14 mei. Kijk voor het hele programma op: www.brandgrens.nl