Steeds meer scholieren protesteren tegen de klimaatproblemen. Deze vorm van verzet is al meer dan honderd jaar oud.
Op 30 april 1910 weigeren enkele honderden scholieren in Den Haag om plaats te nemen in de klas, omdat het ‘Prinsessedag’ was: de eerste verjaardag van prinses Juliana. Die viel op een zaterdag, wat in die tijd nog een gewone schooldag was. ‘Een groot deel van den dag trokken ze luid zingend en jubelend door de stad,’ schreef De Indische Courant een maand later over deze scholieren. Of ze daarna een straf hebben gekregen, is onbekend.
Het voert misschien wat ver om dit een scholierenstaking te noemen, maar het is wel de oudste melding die we in ons land hebben van protest van deze jongeren.
Uit liefde voor het Oranjehuis
Exact tien jaar later gebeurde hetzelfde, alhoewel Prinsessedag toen op een vrijdag viel. In Utrecht kregen ‘leerlingen eener gemeente-school’ geen vrij om mee te doen aan de feestelijkheden en liepen daarom de klas uit.
‘In prachtige liefde voor het Oranjehuis en een vrijen middag trokken allen door de stad, joelend en vaderlandsche liederen zingend.’
De schoolleiding pikte dit niet en strafte de deelnemende scholieren door ze een vrije middag te laten nablijven
Niet alleen een jarige prinses bracht scholieren vorige eeuw in beweging, blijkt uit een incident in Wormerveer. In 1920 brak een staking uit aan de openbare MULO-school, omdat ‘een paar onderwijzers volgens de meening der leerlingen te veel huiswerk opgeven’. De afloop is onbekend.
En ook de oude koloniën bleven niet bespaard van dergelijke acties: in 1906 (!) bleven leerlingen van een Burger-avondschool in Soerabaja weg vanwege hun wiskundeleraar.
‘Men verdenkt hem van partijdigheid. De jongens hebben hun klachten ingediend bij den directeur in de hoop dat de zaak onderzocht zou worden en zij een anderen leeraar zouden krijgen. Maar helaas niets is daarvan gekomen. En nu de jongens merken dat de zaak in den doofpot wordt gestopt, hebben zij besloten geen enkele les van bedoelden leeraar meer bij te wonen. Tevens hebben zij een collectief schrijven gezonden aan de commissie van toezicht op de Burgeravondschool om de zaak nauwkeurig te onderzoeken.’
Ook hiervan is de afloop onbekend.