In een oud Grieks scheepswrak dat twintig jaar geleden werd gevonden zijn oude medicijnen gevonden. Het schip zonk rond 130 voor Christus. Onderzoekers hebben de ruim tweeduizend jaar oude medicijnen geanalyseerd.
Die resten zijn nu geanalyseerd aan de hand van DNA fragmenten. Daaruit blijkt dat de pillen onder meer bestaan uit wortel, radijs, selderij, wilde ui, eikenblad, kool, rupsklaver en duizendblad. Ook zijn er sporen gevonden van een Hibiscus-extract. Van veel van die ingrediënten was al bekend dat ze tijdens de oudheid werden gebruikt vanwege hun helende werking. Zo werd duizendblad gebruikt om het bloed sneller te laten stollen en moest wortel de vruchtbaarheid verhogen.
De ontdekking werd bekendgemaakt tijdens het Internationale Symposium over Biomoleculaire Archeologie in Kopenhagen.
De Materia Medica
De ontdekking is belangrijk omdat het een tastbaar bewijs is van de ‘recepten’ van de bekende Romeinse arts en apotheker, Pedanius Dioscorides (ca. 40-90 n. Chr.). Die schreef in de eerste eeuw na Christus een belangrijke vijfdelige encyclopedie over kruidenmedicatie en medische bestanddelen. Deze zogenaamde Materia Medica werd tot in de dertiende eeuw nog gebruikt. Het werd zelfs de algemene term voor medicijnenwetenschap, dat pas sinds de twintigste eeuw werd vervangen door de term farmacie.
Medische geneesheren als Diocorides en Galen van Pergamon (ca. 130200 n. Chr.) schreven in het Oude Griekenland verschillende kruidenmiddelen voor. Door de huidige medici wordt dat vaak afgedaan als kwakzalverij. Volgens veel wetenschappers had de ‘helende werking’ alles te maken met het bestanddeel opium. Door de vondst van de pillen hopen de onderzoekers nu vast te kunnen stellen of de medicijnen daadwerkelijk een helende werking hadden.
Zonnebloem in de oudheid
Een opmerkelijk plantenextract dat misschien is gevonden in de medicijnen is zonnebloem. Verder onderzoek moet nog uitwijzen of het inderdaad resten zijn van de bloem. Tot nu toe werd altijd gedacht dat de zonnebloem uit Amerika kwam en dat de zonnebloem in de ‘oude wereld’ vóór de ontdekking van Amerika niet voorkwam. Als die vondst wordt bevestigd moet de traditionele geschiedenis van de plantenkunde dus worden herschreven.
