In Frankrijk is recent een grote hoeveelheid illegaal opgegraven archeologische objecten in beslag genomen. De eigenaar probeerde een deel van zijn vondsten in Vlaanderen wit te wassen, door een Romeinse muntschat te verstoppen op zijn domein in Gingelom (Belgisch-Limburg) en vervolgens te doen alsof hij de munten daar bij toeval had gevonden.
September vorig jaar nam de Fransman contact op met het Vlaamse agentschap Onroerend Erfgoed en meldde dat hij op zijn grond in Gingelom meer dan 14.000 Romeinse munten uit de derde eeuw na Christus had gevonden. Na onderzoek door het agentschap bleek het onmogelijk dat deze munten van de gemelde vindplaats zouden komen. De vinder beweerde namelijk dat de Romeinse munten afkomstig waren uit een aardlaag die in werkelijk van na de Middeleeuwen was. De dienst nam na deze constatering contact op met haar Franse evenknie, het DRAC (Direction Régionale des Affaires culturelles). Samen met de douane startten ze een onderzoek.
Uit dit onderzoek blijkt dat de vinder van de muntschat in bezit is van meer dan dertienduizend illegaal verkregen archeologische objecten. Het gaat onder andere over armbanden en halskettingen uit de Brons- en IJzertijd, een zeldzame Romeinse dodecaëder, Romeinse fibula (sierspelden) en beeldjes en Merovingische riemgespen. Deze objecten zijn inmiddels allemaal in beslag genomen. Ook de munten die in België zouden zijn gevonden, blijken in werkelijk afkomstig uit Franse bodem. De man heeft inmiddels toegegeven dat hij de muntschat ergens heeft aangekocht en dat de schat afkomstig is uit een illegale opgraving in Lotharingen. Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele:
“In Frankrijk is het verboden om archeologische artefacten op te sporen met een metaaldetector. De Franse overheid bestraft dit soort overtredingen streng met gevangenisstraffen en boetes omdat de dader door deze roof kennis over de Franse geschiedenis onherroepelijk verloren doet gaan.”
Door archeologische objecten uit de bodem te verwijderen verliezen onderzoekers de mogelijkheid om het voorwerp te dateren aan de hand van de lagen in de bodem en om informatie te krijgen over de positie van een voorwerp in de archeologische lagen. Daarom beschouwt de Franse overheid het verwijderen van een voorwerp uit de bodem met behulp van een metaaldetector als een illegaal archeologisch onderzoek.
Belgische regelgeving
In Vlaanderen is het zoeken naar archeologische voorwerpen met een metaaldetector sinds 2016 wel toegestaan, mits men geregistreerd staat en de zogeheten Code van Goede Praktijk volgt. De Fransman probeerde tevergeefs te profiteren van Belgische regelgeving die bepaalt dat je eigenaar bent van archeologische vondsten die uit je eigen grond komen. Minister Diependaele gaat de muntschat komend voorjaar officieel teruggeven aan de Franse staat.
“Zo krijgen Franse archeologen en onderzoekers toch nog de kans om de overgebleven informatie over hun verleden te reconstrueren.”
Overzicht van boeken over het Romeinse Rijk
