Dark
Light

Janis Joplin – Vooruitstrevende Amerikaanse zangeres

Auteur:
3 minuten leestijd
Janis Joplin in 1970
Janis Joplin in 1970 (Publiek Domein - wiki)

Janis Joplin (1943-1970) was een beroemde Amerikaanse zangeres, die in de jaren 1960 vooral faam verwierf met haar krachtige, bluesachtige en indringende songs. Wie was deze Janis Joplin? En wat heeft ze betekend voor de muziekindustrie?

Jeugd van Janis Joplin

Janis Joplin in 1960 na afronding van de High School
Janis Joplin in 1960 na afronding van de High School
Janis Joplin kwam ter wereld op 19 januari 1943 in Port Arthur, een kleine industriestadje in Texas in de Verenigde Staten. Joplin groeide op in een samenleving die gekenmerkt werd door racisme en segregatie en nam het op voor haar Afro-Amerikaanse medeburgers. Ze had een weinig gelukkige jeugd. Joplin studeerde aan Lamar State College of Technology en de University of Texas in Austin.

Al op jonge leeftijd bleek dat Janis een grote passie had voor muziek en ook over het nodige talent beschikte. Joplin was, anders dan veel van haar leeftijdsgenoten, vooral geïnteresseerd in blues, rock ’n roll en soulmuziek, en niet in jazz en folk. Belangrijke muzikale invloeden die Joplin onderging, waren Lead Belly, Bessie Smith, Big Mama Thornton en Otis Redding. Vanaf 1963 begon Joplin op eigen initiatief optredens te verzorgen in Texaanse koffiehuizen en cafés. Datzelfde jaar nog trok ze naar de Californische stad San Francisco, waar ze naast muziek maken in korte tijd verslaafd raakte aan alcohol, amfetaminen en harddrugs. Ze ging al snel weer terug naar Port Arthur in Texas, om van haar verslavingen af te kicken.

Joplin (zittend) als lid van Big Brother and the Holding Company, ca. 1966-67
Joplin (zittend) als lid van Big Brother and the Holding Company, ca. 1966-67 (Publiek Domein / wiki)

Doorbraak van Joplin op het Monterey Pop Festival

Aanvankelijk kwam de zangcarrière van Joplin niet echt op gang, tot ze in 1966 lid werd van de rockband Big Brother and the Holding Company. Op advies van de hippie Chet Helms vertrok ze naar San Francisco om zich bij genoemde band aan te sluiten. Het bleek een goede keuze, want op het Monterey Pop Festival in 1967 trok de groep met het covernummer ‘Ball and Chains’ de aandacht van het grote publiek. Het jaar erop verscheen bij platenlabel Columbia het eerste album van de Big Brother’s, getiteld Cheap Thrills (1968), dat in de Verenigde Staten de nummer 1-positie in de albumlijsten bereikte.

Bekijk ook: De Club van 27

Tijdens het beroemde Woodstock Festival in de Amerikaanse plaats Bethel (New York) in augustus 1969 was Janis Joplin een van de grootste publiekstrekkers. Na Woodstock verliet Joplin de band Big Brother and the Holding Company en richtte in korte tijd successievelijk twee eigen band op, namelijk The Kozmic Blues Band en The Full Tilt Boogie Band.

Mugshot van Janis Joplin, 1969
Mugshot van Janis Joplin, 1969

Joplin gearresteerd na geruchtmakend concert

Op 16 november 1969 hield de Amerikaanse zangeres Janis Joplin een geruchtmakend concert in de stad Tampa in de Amerikaanse staat Florida. Het waren deze avond echter niet Joplins songs die de meeste aandacht trokken, maar enkele uitspraken die de zangeres deed. Het concert vond plaats in de befaamde Curtis Hixon Hall, waar eerder ook Jimi Hendrix (1968) opgetreden had en later protestzanger Bob Dylan (1976) en de vernieuwer David Bowie (1987) op het podium zouden staan.

De muziekshow die Joplin die avond opvoerde, werd voorafgegaan door een optreden van blueslegende B.B. King. Toen Joplin haar optreden opende met de psychedelische song Summertime, verplaatste een deel van het publiek zich naar de gangpaden. De politie probeerde deze bezoekers, vanwege brandgevaar, terug te sturen en begon tegen de muziekfans te schreeuwen. Hierop riep Joplin woedend:

“F* niet met deze mensen!!…”

…en gooide er daarna nog wat scheldwoorden uit richting een rechercheur, die met een megafoon door haar optreden heen schreeuwde.

Na zeven songs, Joplin mocht haar concert nog wel afronden, werd de zangeres in de kleedkamer gearresteerd. De politie van Tampa maakte een mugshot van haar. Met een borgsom mocht Joplin kort erna de gevangenis verlaten. In maart 1970 veroordeelde een rechter Joplin tot 200 dollar boete en het vergoeden van de juridische kosten.

Het overlijden van Joplin

Janis Joplin tijdens een optreden in 1968
Janis Joplin tijdens een optreden in 1968 (Publiek Domein – wiki)
Op 4 oktober 1970 troffen hotelmedewerkers in Los Angeles Joplin dood in haar kamer aan, nadat ze heroïne had gebruikt. De zangeres werd slechts 27 jaar en trad daarmee toe tot de beruchte ‘Club van 27‘: een groep bekende artiesten en zangers – onder wie Kurt Cobain en Jim Morrisson – die allemaal op jonge leeftijd, door zelfmoord, een ongeval of drugsgebruik, overleden.

Na Joplins dood kwam postuum nog haar album Pearl uit, met de groep The Full Tilt Boogie Band. Van dit album bereikte het nummer ‘Me And Bobby McGee’, dat ze coverde van Roger Miller, de nummer 1-positie in de Billboard 100. Haar laatst geschreven nummer, dat op dit album te vinden is, was ‘Mercedes Benz’. Deze song droeg ze op aan de Beatles-ster John Lennon

In 2013 ontving Joplin postuum een plek in de Hollywood Walk of Fame.

Lees ook: De Club van 27
Of andere artikelen over: muziekgeschiedenis
Link: Albums van Janis Joplin

Bronnen â–¼

Internet
-https://www.biography.com/musician/janis-joplin
-https://www.nporadio2.nl/muziek/artiesten/95ef02e7-5084-469e-9715-726b2126fa7b/janis-joplin
-https://www.britannica.com/biography/Janis-Joplin
-https://nl.wikipedia.org/wiki/Janis_Joplin

Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×