Joost Seelen over ‘Roermondse adel’

Het Limburgs Museum in Venlo toont tijdens de Maand van de Geschiedenis een reeks films. Op vrijdag 14 oktober is dat de documentaire Roermondse Adel, over de enigszins beruchte Roermondse familie Fermont.

Maker Joost Seelen vertelt over de film:

“Via via kwam ik in aanraking met de familie Fermont. Toen ik de film Tilburgers maakte leerde ik de muzikant Tom America kennen. Hij interviewde mensen en zette daar muziek onder.

Dit procedé vond ik zo mooi dat ik daar mee verder wilde. Tom hielp mij op weg met het onderwerp. Hij had een vriend uit de Roermondse achterstandswijk het Roermondse veld, waar volgens hem allerlei bijzondere families wonen. Een film over een achterstandswijk zag ik niet zo zitten, maar een familieverhaal sprak me wel aan.

Al snel kwamen we uit bij de familie Fermont. Een familie die bekend staat om hun uitgesproken mening. Ik maakte een film over hoe de familie nu in het leven staat, maar ging ook op zoek naar hun geschiedenis. Binnen de familie ging het verhaal dat de voorouders van Franse adel waren, vandaar ook de titel van de documentaire. Maar ik kwam er achter dat de stamvader van de Fermonts een trommelaar uit Maastricht was in dienst bij het leger. Hij werd begin 19e eeuw gelegerd in Roermond, ontmoette daar zijn vrouw en is gebleven, net als veel van zijn nazaten. De naam Fermont is een verbastering van Froidemont, wat de verfransde naam voor de Cauberg was. Geen adellijke roots dus.

De Fermonts hadden het niet gemakkelijk, ze moesten hun inkomsten op allerlei manieren bij elkaar sprokkelen. Zo trokken ze rond om muziek te maken of stonden op strategische plekken klaar om tegen een kleine vergoeding mensen met hun koffers te helpen. Dit gebeurde zonder vergunning, waardoor ze vaak met de politie in conflict kwamen.

Maar de Fermonts bleven inventief. Een makkelijke manier om gratis eten te verzamelen was vissen. Ergens in de tweede helft van de 19e eeuw ving één van de Fermonts een grote karper, waarmee hij al schreeuwend door de stad liep: ‘Kerp, kerp, kerp’, plat Roermonds voor karper. Dit leverde de familie de bijnaam ‘kerp’ op, die nog steeds gebruikt wordt.

De film laat zien dat deze geschiedenis nu nog voortleeft in de familie Fermont. Ze zijn nog altijd wars van autoriteit en eigenzinnig, maar ook ondernemend. Dankzij hun muzikale- en handelstalenten wisten ze te ontsnappen aan de armoede die tot het midden van de 20e eeuw in de Roermondse achterstandswijken heerste. En nog steeds zetten ze deze talenten in.

In eerste instantie vonden ze het maar vreemd dat ik een film over de familie wilde maken, maar ik werd warm ontvangen. De Fermonts zijn ontzettend gastvrij. De première tijdens het IDFA was ook bijzonder, de hele familie kwam met bus naar Amsterdam. Ze reageerden vol trots, humor en emotie op de film.”

Fragmenten uit de documentaire: