Het Rijksmuseum heeft een kopergravure uit de late middeleeuwen aangekocht. Het gaat om het werk Kruisiging met vier engelen van de Duitse kunstenaar Martin Schongauer, het grote voorbeeld voor Albrecht Dürer. Het blad behoort volgens het museum tot de mooiste afdrukken van Schongauers prenten.
Het gaat om een van de hoofdwerken uit het oeuvre van Schongauer (1430-1491), de belangrijkste graveur uit de late middeleeuwen. Met zijn techniek en originele inventies bracht Schongauer de kopergravure als zelfstandige kunstvorm naar nieuwe hoogten en werd hiermee het grote voorbeeld voor een jongere generatie prentmakers, onder wie Albrecht Dürer (1471-1528).
Verlossing van de mens
De gekruisigde Christus torent op de gravure hoog uit boven Maria, Johannes en het landschap. De stofuitdrukking bevat een gevoeligheid en verfijning die alleen zichtbaar is in vroege afdrukken. Het Rijksmuseum:
“Opvallend is verder de sereniteit van Maria en Johannes, waarbij de laatste, als getuige en beschrijver van Christus’ offer, de toeschouwer doordringend aankijkt. In kelken vangen de vier engelen het bloed op uit Christus’ wonden, een iconografische vondst die de hele voorstelling in het licht plaatst van het offer van de Mensenzoon en de verlossing van de mens. De Eucharistie, door Christus ingesteld tijdens het Laatste Avondmaal met het ronddelen van een beker wijn, is zelden zo indrukwekkend verbeeld.”
Voorbeelden van vroege prentkunst zoals deze komen volgens het Rijksmuseum zelden of nooit meer op de markt. Men was dan ook verrast toen deze vroege afdruk opdook. Van Schongauers prenten is slechts een klein aantal goede afdrukken bewaard. Van dit werk waren tot dusver slechts enkele vroege afdrukken bekend in Berlijn, New York, Parijs en Stuttgart. Het door het Rijksmuseum verworven exemplaar verkeert in goede conditie.
